Maj 2002

Pięćdziesiąt dni później
ks. Mariusz Rosiki

Huzia na… Kościół!!!
Anna Żygadło

Rękopisy nie płoną
Z prof. Włodzimierzem Suleją, Dyrektorem Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu, rozmawia Daniel Zapała

Internet potrzebuje Kościoła - Kościół potrzebuje Internetu
ks.Tadeusz Reroń

Z Ottyni do Ligoty Książęcej
Jan Korcz

"Niecodziennie przeżywać codzienność" - rozmowa o Matce
Z księdzem biskupem Józefem Pazdurem rozmawia Barbara Juśkiewicz

Dać świadectwo
Paweł Kubicki

Ikona Kościoła
Agnieszka Myśliwiec

Biskupi polscy wobec integracji europejskiej


Kardynał Wyszyński a Ziemie Zachodnie
Piotr Sutowicz

100-lecie parafii św. Cyryla i Metodego w Hartford
ks.Wiesław Haczkiewicz




Strona główna

Archiwum

Z Ottyni do Ligoty Książęcej
Jan Korcz


W 1977 roku kard. Henryk Gulbinowicz metropolita wrocławski dokonał koronacji obrazu Matki Bożej w Ligocie Książęcej i ustanowił kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny sanktuarium archidiecezjalnym Warto podkreślić, iż całe wyposażenie wnętrza tej świątyni pochodzi z kościoła w Ottyni (obecnie na Ukrainie) Jak do tego doszło? Miejscowość Ottynia położona jest w pobliżu Stanisławowa (od 1962 - Iwano-Frankowsk) zwanego "Castrum Mariae" (Miasto Maryi) W 1669 r. hr. Wacław Potocki ufundował drewniany kościół w Ottyni. Początkowo obsługiwali go księża scholastycy, później zaś diecezjalni. W ołtarzu głównym znajdował się obraz Matki Bożej namalowany przez Kazimierza Ładońskiego z Żukowa w 1718 r.

Koronowana przez Trójcę

Wizerunek Niepokalanej nawiązuje do wizji z Apokalipsy: "Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod jej stopami, a na jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu". Koronacji Madonny dokonuje cała Trójca Święta. Każda z trzech Osób (Duch Święty w postaci gołębicy) trzyma osobną koronę nad głową Maryi. Wiemy jednak z teologii, że działania wszystkich Osób Boskich są im wspólne. Po obydwu stronach koronowanej Bogurodzicy klęczą na obłokach dwaj aniołowie. U stóp Wniebowziętej rozwinięta banderola ze słowami: Ucieczko Grzesznych, módl się za nami. Jeszcze na obrazie dopisano po łacinie informację, że w 1937 r. wizerunek został staraniem ks. proboszcza Stanisława Perenca, odnowiony i ozdobiony nową ramą. Rzeczywiście, złocone obramowanie jest prawdziwym arcydziełem snycerskim. W dolnej, najbardziej dekoracyjnej części ramy, umieszczony został kartusz z monogramem MARIA i stylizowaną koroną. Cudowny obraz jest zasłaniany wizerunkiem Matki Bożej Różańcowej. Poniżej, w bocznych niszach ołtarza stoją figury Apostołów - św. Piotra z kluczami w ręku i paliuszem na ramionach oraz św. Pawła z mieczem i księgą. Jest też kilku aniołów. Największy z nich jakby fruwał nad zwieńczeniem ołtarza, sięgającym aż do sklepienia. Dwaj mali aniołkowie stoją na wieżyczkach oddzielających obraz Madonny od figur Apostołów. Dwaj następni adorują krzyż i tabernakulum z Najświętszym Sakramentem. Na środku antepedium ołtarzowego - kolejny adorant ze skrzydłami. Otaczają go dwie płaskorzeźby ze scenami tajemnic różańcowych: Zwiastowaniem i Nawiedzeniem. U dołu retabulum, czyli nastawy ołtarzowej, pomieszczono symbole Sakramentów świętych. Cały ołtarz jest dziełem artystów sprowadzonych z Tyrolu w 1911 roku.

Z Ottyni na Dolny Śląsk

Zarówno obraz Matki Bożej, jak i ołtarz główny zostały po wojnie przewiezione z Ottyni do Ligoty Książęcej koło Namysłowa. Ale nie tylko, także dwa ołtarze boczne, a ponadto ambona i chrzcielnica, stacje Drogi Krzyżowej i organy, a nawet żyrandol. Niewiarygodne, lecz prawdziwe. Dokonali tego dawni parafianie ottyńscy. Zamiast zabierać ze sobą domowe sprzęty i ubrania pakowali do skrzyń… wyposażenie wnętrza ich kościoła oraz naczynia i szaty liturgiczne. Wieźli z narażeniem życia w nieznane. Zorganizował ich proboszcz ks. Jerzy Doleżal, powołując specjalny komitet zaprzysiężonych obywateli. Czuwał nad całością przedsięwzięcia. Nikt nie stchórzył. Wszyscy wytrwali do końca. Dzisiaj o tym fenomenie piszą w gazetach zarówno świeckich, jak i kościelnych, rozprawiają w pracach magisterskich, mówią w radiu i telewizji. Ale to jeszcze nie koniec "przygody". W Ligocie Książęcej nie było kościoła. Była wprawdzie świątynia ewangelicka, wybudowana w 1850 roku na miejscu poprzedniej, drewnianej z końca XVI wieku, ale w ostatnich dniach wojny w maju 1945 r. żołnierze Armii Czerwonej podpalili ją! Mieszkańcy Ligoty, w większości przybyli z Ottyni, urządzili kilka kaplic, m.in. na plebanii w szkole w Brzozowcu, w starej restauracji w Minkowicach. Ksiądz dojeżdżał do nich w kolejne niedziele. Po tzw. przewrocie październikowym w 1956 r. władze chcąc odzyskać szkołę w Brzozowcu udzieliły zezwolenia na odbudowę kościoła poewangelickiego. Dokonano tego bardzo szybko. Ludzie byli wówczas pełni entuzjazmu. Z Minkowic Oławskich przyszedł młody ksiądz Jan Kwasik i osiedlił się w Ligocie. Już 15 sierpnia 1957 r. przybył bp Bolesław Kominek (późniejszy kardynał) i dokonał poświęcenia kościoła. Erygował też parafię i intronizował obraz jej patronki.

Sztandar żołnierzy tułaczy

Grupa żołnierzy polskich, przebywających na "nieludzkiej ziemi", dzięki strategii gen. Władysława Andersa wyprowadzonych na Bliski Wschód, znalazła się w Jerozolimie. Tam, pełni wdzięczności Bogu za ocalenie, za oszczędzone z żołdu fundusze zamówili u sióstr chorągiew kościelną. Na jednej stronie wyhaftowany został obraz Matki Bożej Częstochowskiej ze słowami: "Niezłomność wiary katolickiej - ducha polskiego". Wizerunek otaczają polne róże, jakich wiele kwitnie na Podolu. Na rewersie zaś widnieje Krzyż Jerozolimski z napisem: "Pamiątka tułaczki wojennej po Ziemi Świętej. Jerozolima 1939- -1944". Sztandar był przeznaczony dla Matki Bożej Ottyńskiej, Ale decyzje "wielkich tego świata" nie pozwoliły żołnierzom powrócić "na ojczyzny łono". Układy poczdamskie, jałtańskie i teherańskie odebrały nam tamte tereny i dały mocarstwu. Sztandar cierpliwie czekał na lepsze czasy dla Polski. Kiedy już wykruszali się jego fundatorzy kombatant Antoni Hołdanowicz przekazał go w 1974 r. do Instytutu Polskiego im. gen. Władysława Sikorskiego w Londynie z serdeczną prośbą, aby sztandar ten dotarł kiedyś do wolnej Polski - przed oblicze Pani Ottyńskiej. Tak się też stało dopiero w roku 1997. Do Londynu pojechał proboszcz z Ligoty Książęcej ks. kanonik Józef Wojdak wraz z kilkoma księżmi i osobami świeckimi. Tam prezes Muzeum Polskiego rotmistrz Ryszard Dembiński przekazał chorągiew księdzu kustoszowi. Została ona uroczyście wniesiona do kościoła 15 sierpnia 1997 roku, w dniu koronacji wizerunku Matki Bożej. Obecnie wisi w specjalnej gablocie oszklonej w pobliżu obrazu w prezbiterium. Stanowi wymowne wotum żołnierzy polskich walczących o wolną ojczyznę i namacalny dowód ich maryjnej pobożności. Sztandar ten także ma już bogatą literaturę. Pisał o nim m.in. Tadeusz Kukis w swojej książce o Madonnach kresowych.

Towarzystwo im. F. Karpińskiego

Zapewne niewielu z nas pamiętało, że Franciszek Karpiński, zwany poetą serca, autor znanych pieśni romantycznych, a także religijnych (m.in. kolędy "Bóg się rodzi") urodził się w Hołoskowie na tzw. Pokuciu, do którego należała także Ottynia. Z pewnością modlił się przed obrazem Matki Bożej, który już wówczas cieszył się żywym kultem. Tylko w latach 1757-1779, a więc w okresie współczesnym Karpińskiemu, zanotowano dziewięć cudów "zaprzysiężonych". Na tamtejszym cmentarzu został pochowany ojciec poety. Świątynia z fundacji Potockich z czasem popadła w ruinę. Neogotycki kościół w Ottyni wybudowany na początku XX wieku przez ks. Ludwika Szwajgera, Sowieci zamienili na magazyn nawozów sztucznych. Wiadomo, że tak radykalna zmiana przeznaczenia pogorszyła stan świątyni. Ale po upadku "Imperium Zła" dom Boży został zwrócony wiernym. Po odnowieniu go dokonano tzw. rekoncyliacji, czyli przebłagania za grzechy barbarzyńców. Trzeba było na nowo urządzić wnętrze kościoła. Ks. kanonik Józef Wojdat z Ligoty Książęcej ze swoimi parafianami, a także ottynianie i ich potomkowie zamieszkali w okolicach Głubczyc i Prudnika na Śląsku Opolskim, pospieszyli naszym rodakom za Bugiem z pomocą. Zawieźli więc kopię obrazu Matki Bożej Ottyńskiej, a także figury do szopki na Boże Narodzenie i inne sprzęty oraz naczynia i szaty liturgiczne. A wszystko to czynią w ramach działalności Towarzystwa Miłośników Ziemi Ottyńskiej im. Franciszka Karpińskiego. Jest to swojego rodzaju rewanż za wyposażenie wnętrza kościoła w Ligocie Książęcej, ocalone przed zniszczeniem i przewiezione do Macierzy po drugiej wojnie światowej.