Wspólnota w służbie ołtarza…
Liturgiczna Służba Ołtarza to jedna z najczęściej występujących
wspólnot parafialnych. Warto odpowiednio ją poprowadzić, aby dobrze
formować młodzież i pogłębiać jej więź z Chrystusem.
KS. ŁUKASZ SACZYŃSKI
Wrocław

Wspólne śniadanie Liturgicznej
Służby Ołtarza po Mszy św. roratniej
ARCHIWUM PRYWATNE KS. ŁUKASZA SACZYŃSKIEGO
Młodzież jest przyszłością świata i nadzieją Kościoła. Zauważył to św. Jan Paweł II na początku pontyfikatu i podejmował konkretne działania na rzecz ludzi młodych. To papieskie spostrzeżenie nic nie straciło ze swej aktualności.
Rozeznanie i działanie
Współcześnie nie jest już wielkim odkryciem stwierdzenie, że formacja dzieci i młodzieży musi być priorytetem w działalności ewangelizacyjnej Kościoła. Trzeba szukać sposobów, aby stworzyć bezpieczną przestrzeń i atmosferę, gdzie młodzi ludzie będą rozwijać swoją wiarę i uczestniczyć we wspólnocie Kościoła. Coraz częściej tracimy uczniów na lekcjach religii, spada frekwencja młodzieży w praktykach religijnych, a przyjęcie sakramentu bierzmowania kończy formację duchową. W tym zakresie bardzo ważną misję ma do spełnienia każda parafia, która poza szkolną katechezą powinna posiadać konkretną ofertę skierowaną do dzieci i młodzieży.
W naszym lokalnym Kościele rozpoczęliśmy bezpośrednie przygotowania do synodu diecezjalnego. W ostatnim liście pasterskim abp Józef Kupny wskazał na kilka zadań synodu. Wśród nich jest „próba «prorockiego» zarysowania wizji życia Kościoła, aby wyprzedzać nadchodzące wydarzenia, a nie tylko działać w reakcji na już obecne problemy”. Zatem trzeba bardzo mocno rozeznać, w jakim kierunku podążać, aby rozwijać życie duchowe u tych, z którymi wiążemy tak wielkie nadzieje na przyszłość.
Wspólnota ministrancka w parafii
Liturgiczna Służba Ołtarza jest jedną z tradycyjnych i podstawowych wspólnot w każdej parafii. Dziś jednak i w takiej grupie należy rozeznać drogę, którą trzeba podążać. W większości parafii zaczyna brakować ministrantów i lektorów. Ma to też swoje przełożenie na powołania do służby kapłańskiej i zakonnej, gdyż bardzo często formują się one właśnie w tych wspólnotach.
Trzeba zaznaczyć, że szukając sposobów na dzisiejszą formację ministrantów, nie musimy odrzucać wszystkiego, co dawne. Warto sięgać do dobrych i sprawdzonych metod, które przez wiele lat pozytywnie wpływały na proces wychowania chrześcijańskiego młodzieży. W tej dziedzinie Kościół ma wiele osiągnięć.
Być z młodymi
Osobiście jestem przekonany, że taką sprawdzoną metodą jest system wychowawczy św. Jana Bosko (system prewencyjny), który polega na podejmowaniu wszelkich możliwych działań, aby uchronić wychowanka od zła. Kluczem do zrozumienia tego systemu jest asystencja, czyli stała obecność wychowawcy (duszpasterza) wśród wychowanków, słuchanie i podejmowanie starań, aby ich zrozumieć. Nie będziemy mieli ministrantów w parafiach, jeśli nie będzie otwartych i zaangażowanych duszpasterzy oraz animatorów. Trzeba z młodymi po prostu być. Idąc za myślą Papieża Franciszka – trzeba „pachnieć owcami”.
Dzięki korzystaniu z elementów pedagogiki św. Jana Bosko i posługiwaniu przez 14 lat wśród młodych ludzi z LSO wypracowałem 3 zasadnicze fundamenty ich formacji: modlitwa (liturgia), wspólnota i radość (zabawa, integracja).
Modlitwa
Co jest głównym celem formacji w LSO? Na pewno nie wyuczenie wykonywania różnych funkcji liturgicznych. Podstawą formacji ministranckiej jest prowadzenie do osobistej i zażyłej więzi z Chrystusem, która szczególnie wyraża się poprzez udział w liturgii. Krótko mówiąc, muszą wiedzieć Komu służą. Tutaj trzeba szukać różnych metod. W parafii, w której posługuję, korzystamy z kursu ewangelizacyjnego Alpha dla młodych, który pozwala zgłębić podstawowe prawdy wiary chrześcijańskiej.
Ważnym elementem na tym etapie formacji są również wspólna modlitwa, dni skupienia, adoracja Najświętszego Sakramentu z modlitwą uwielbienia oraz dzielenie się w kręgu rozważanym słowem Bożym (np. niedzielną Ewangelią).
Wspólnota
Trzeba mieć dla ministrantów konkretną propozycję poza służbą przy ołtarzu. Co robić po wypełnieniu dyżuru? Tutaj dotykamy kwestii tworzenia wspólnoty opartej na braterskich relacjach.
Wspólnota, w której panuje przyjazna atmosfera, jest źródłem wsparcia duchowego i psychicznego dla młodego człowieka, poszukującego wartości, na których mógłby oprzeć swoje życie. Stwarza też okazję do nawiązywania przyjaźni i budowania trwałych więzi.
Warto nawiązywać kontakty ze służbą liturgiczną z innych parafii, np. w ramach dekanalnych dni skupienia. To sprawia, że młody człowiek czuje, że nie jest sam, lecz jest częścią większej, silnej społeczności.
Wspólnotowe działania i aktywności przyczyniają się do rozwoju umiejętności przywódczych i organizacyjnych u wychowanków, które będą przydatne w dorosłym życiu.
Oprócz stworzenia przyjaznej atmosfery, trzeba też stworzyć konkretne miejsce do spotkań wspólnoty. Salka ministrancka nie powinna przypominać wyglądem sali lekcyjnej, lecz być miejscem, w którym młodzież będzie czuła się dobrze i bezpiecznie. Przestrzenią służącą formacji, integracji i zabawie, a także wspólnym posiłkom. Spotkania przy stole bardzo mocno wzmacniają więzi między członkami grupy. Najlepiej, aby posiłek ministranci przygotowywali razem z opiekunem (np. śniadania adwentowe, podwieczorek, tosty na wieczorne spotkanie).
Radość (zabawa, integracja)
Kolejnym bardzo ważnym elementem jest integracja wspólnoty poprzez sport (np. wyjścia na salę gimnastyczną, udział w turniejach), zabawę (np. wyjście na kręgle, paintball, park trampolin) i wspólne działania (np. przygotowywanie kartki świątecznej i sianka dla parafian). Grupa ministrancka szczególnie integruje się podczas wspólnych wyjazdów. To czas na rozwój duchowy, budowanie więzi, uczenia się siebie poprzez wspólne przebywanie, a także poznawanie miejsc związanych z historią i kulturą.
Warto pozyskiwać fundusze i współpracować z osobami i instytucjami, które zajmują się pracą na rzecz młodzieży. Bardzo często działania parafii wpływają pozytywnie na lokalną społeczność. Potrzebna jest zatem współpraca z różnymi środowiskami.
Współdziałanie z rodzicami
Strategicznym elementem działań we wspólnocie ministranckiej jest współpraca i komunikacja opiekuna z rodzicami.
Przede wszystkim wspólnota musi działać transparentnie. Rodzice muszą wiedzieć, jak funkcjonuje grupa, jakie ma cele i zadania oraz jak zapewnione jest bezpieczeństwo dzieci i młodzieży. Tej przejrzystości wspólnoty sprzyjają: spotkania z rodzicami, informowanie ich o podejmowanych działaniach poprzez stworzoną grupę na komunikatorze internetowym oraz publiczne relacjonowanie działań wspólnoty np. w formie obecności w mediach społecznościowych. Poza tym obowiązkiem opiekuna jest przestrzeganie przepisów prawa kościelnego i państwowego (np. odnośnie wyjazdów wakacyjnych).
Ważne jest również zaangażowanie rodziców w życie wspólnoty. Rodzice ministrantów są częścią wspólnoty LSO. Bardzo ważne są w tym zakresie: wspólne wyjazdy, świętowanie wydarzeń wspólnotowych, przygotowywanie imprez, a przede wszystkim wspólna modlitwa (np. raz w miesiącu uroczysta Eucharystia podczas dnia wspólnoty).
Służba ministrancka to konkretna propozycja parafii dla dzieci i młodzieży poza szkolną katechezą. Trzeba szukać różnych metod, aby zachęcać młodzież do tej pięknej służby. Odpowiednia formacja, otwartość i zaangażowanie opiekuna oraz współpraca z rodzicami może przynieść bardzo dobre owoce w rozwoju życia duchowego młodych ludzi, a także sprostać kryzysowi powołań kapłańskich.