Dowód, pin i zielony

We Wrocławiu koncesję na sprzedaż alkoholu ma ponad 600 sklepów. Postanowiliśmy sprawdzić, czy i w jaki sposób sprzedawcy weryfikują wiek młodych klientów.
Wyniki badań nie pozostawiły wątpliwości – większość sklepów nie pyta o dowód, nie pyta o wiek kupujących. Dlatego postanowiliśmy działać i zaangażować w to działanie mieszkańców – mówi Bartłomiej Świerczewski, dyrektor Departamentu Spraw Społecznych w UM Wrocławia.
Kampania „Nie sprzedawaj alkoholu mojemu dziecku” ruszyła w lutym 2023 r. Na przystankach autobusowych, na kasownikach, w miejskiej przestrzeni pojawiły się plakaty przypominające o obowiązku weryfikacji wieku młodych klientów. Wrocław zachęca właścicieli sklepów, by przypominali swoim pracownikom o obowiązujących przepisach. Przed seansami filmowymi w Dolnośląskim Centrum Filmowym i w Kinie Nowe Horyzonty emitowane są spoty, w których to rodzice apelują do sprzedawców – nie sprzedawaj alkoholu mojemu dziecku.
Sprzedaż alkoholu nieletnim to przestępstwo
Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości sprzedaż alkoholu nieletnim jest przestępstwem, ale to przestępstwo trzeba udowodnić. Potrzebna jest przede wszystkim potwierdzona tożsamość dziecka, którą mogą zweryfikować albo sprzedawca, albo funkcjonariusze Policji czy Straży Miejskiej. Samo zeznanie świadka nie wystarczy. Dlatego w całej Polsce w ubiegłym roku cofnięto tylko sto pozwoleń na 300 tysięcy obowiązujących.
– Odebranie koncesji w przypadku sprzedaży alkoholu nieletnim jest bardzo trudne. Ustawa wiąże samorządom ręce, dlatego apelujemy do dorosłych, by reagowali. Gdy stoimy w kolejce, zwracajmy uwagę, czy sprzedawca sprawdza dowód młodym klientom. Dowód, pin i zielony – taka powinna być kolejność w przypadku młodych klientów – dodaje Bartłomiej Świerczewski, dyrektor Departamentu Spraw Społecznych.

Wrocławską kampanię społeczną „Nie sprzedawaj alkoholu mojemu dziecku” wspiera Fundacja Salida. Organizacja ma doświadczenie w pracy z osobami uzależnionymi i współuzależnionymi. W ubiegłym roku streetworkerzy fundacji latem i zimą pojawiali się w popularnych miejscach spotkań młodzieży.
Dyżury streetworkingowe prowadzone były przez dwie osoby doświadczone w profilaktyce uzależnień. Obejmowały głównie obszar Wyspy Słodowej, jej okolice oraz bulwar Xawerego Dunikowskiego. Zimą te miejsca świeciły pustkami, dlatego streetworkerzy przenieśli się w okolice galerii handlowej Wroclavia, na tamtejsze parkingi i zakamarki.
– Podczas dyżurów rozmawialiśmy z młodzieżą o najbardziej popularnych substancjach psychoaktywnych i ich działaniu, dostępnych formach leczenia, konsekwencjach zdrowotnych i prawnych. Często w tych samych miejscach spotykaliśmy tych samych młodych ludzi. W okolicach galerii handlowej młodzież zwykle paliła papierosy i piła alkohol. Ta kampania jest bardzo potrzebna, w naszych rozmowach często powtarzało się stwierdzenie, że alkohol jest dla młodych bardzo łatwo dostępny – podkreśla Magda Maciejewska, koordynatorka projektu Fundacji Salida.
Picie alkoholu przez młodzież stało się niemal statystyczną normą. W Polsce chociaż raz w swoim życiu piło ok. 80% uczniów w wieku 15–16 lat i 93% ze starszej grupy (17–18 lat). Upicie się przynajmniej raz w życiu raportowało ok. 47% młodszych oraz 76% starszych uczniów (Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach ESPAD). W tym samym badaniu młodzież zwraca uwagę na wysoki poziom dostępności napojów alkoholowych.
Wysoki odsetek sprzedawców, którzy skłonni są do sprzedaży alkoholu bez weryfikacji wieku u osób młodych, jest jednym z elementów przyzwolenia społecznego na konsumpcję alkoholu przez młodzież.