Pomagają wszyscy

Wojciech Iwanowski: Ilu, szacunkowo, uchodźców z Ukrainy możemy spodziewać się na Dolnym Śląsku?
Jarosław Obremski: Wszystko zależy od tego, jak brutalna będzie to wojna, ile będzie trwała. Trzy tygodnie temu, czyli przed wojną, zakładaliśmy, że maksymalna liczba uchodźców to 500 000 do 1 000 000 osób. Już wiemy, że ta liczba może wzrosnąć nawet dwukrotnie.
Obecnie słychać głosy, że należało spodziewać się ponad 1 500 000 uchodźców. Szkoda, że nie było o tym mowy, nim ci ludzie dotarli do Polski, a najlepiej jeszcze w październiku lub w lutym. Te liczby pokazują, z jakim wyzwaniem się mierzymy. Należy mieć świadomość, że nie jest tak, iż możemy całą Ukrainę przeprowadzić do Polski. Nam również może grozić katastrofa humanitarna.
Ostatnio zasmuciła mnie, a jednocześnie zbulwersowała informacja, że strona niemiecka nie jest gotowa przyjąć więcej uchodźców zza naszej wschodniej granicy. Miejmy nadzieję, że ta postawa ulegnie poprawie.
W tej trudnej sytuacji trzeba pamiętać, że bez względu na to, o jakiej liczbie osób w Polsce mówimy, sytuacja uciekinierów zawsze będzie lepsza w naszej ojczyźnie niż w ogarniętym wojną kraju. Polski nikt nie bombarduje, nie trzeba uciekać do schronów, ludzie nie giną na ulicach. W obecnym kryzysie powinniśmy liczyć na daleko idącą solidarność europejską. Niektórzy jednak w dalszym ciągu nie potrafią wznieść się ponad konflikty polityczne, a przecież w takich chwilach powinniśmy być mimo wszystko zjednoczeni.

Generalnie wszyscy samorządowcy robią bardzo dużo, a niektórzy robią jeszcze więcej. Jeżeli pojawiają się problemy, to epizodycznie.
Z mniejszych miejscowości na pochwałę zasługuje choćby Węgliniec. Burmistrz szybko zorganizował punkt noclegowy w starej szkole, którą przy pomocy miejscowej społeczności szybko przysposobił i wyposażył do przyjęcia uchodźców wojennych. Obecnie mieszka tam blisko 40 pań z Ukrainy, wraz z rodzinami, które same się w budynku organizują. Sprzątają, gotują posiłki, ostatnio ugościły mnie nawet barszczem ukraińskim. Dzięki sprawnej organizacji część tych osób już znalazła pracę. Pomagają również sołtysi i społeczności z wiosek znajdujących się na terenie gminy. Zorganizowano nawet integracyjne ognisko. Podobnie było w niewielkiej Twardogórze, Walimiu czy turystycznym Karpaczu.
Z większych miast świetnie radzi sobie Bolesławiec, z doświadczonym włodarzem, odnajdującym się bardzo dobrze w bieżącym zarządzaniu kryzysowym. Podobnie było w trakcie pandemii koronawirusa. Dobrze radzą sobie także Dzierżoniów, Nowa Ruda, Jelenia Góra i Legnica.
Należy zaznaczyć, że dla wielu samorządowców nie mają znaczenia barwy partyjne. Liczy się chęć do pomocy i współpracy w obliczu wyzwania.
Musimy też mieć na uwadze fakt, że obok województwa mazowieckiego to właśnie Dolny Śląsk przyjął najwięcej uchodźców. Dolnoślązacy wyruszali na granicę pomagać już w pierwszych godzinach po inwazji Rosji na Ukrainę. Wciąż jesteśmy na etapie zbierania doświadczeń. Tutaj należy poczynić jedną uwagę. Nasz system prawny skonstruowany jest w taki sposób, że gros kompetencji zgromadzonych jest w samorządach. W nadzwyczajnych sytuacjach wojewoda może wydawać odpowiednie polecenia. Tak też się dzieje, jednak wiąże się to niekiedy z pewnym niezadowoleniem. Urzędnicy mieli bowiem swoje codzienne obowiązki, a teraz muszą zająć się pomocą Ukraińcom. W tym także pracownicy Urzędu Wojewódzkiego.
Pewien problem w dyslokacji uchodźców stanowi kwestia ich obecności na dolnośląskiej prowincji. Większość z nich nie chce opuszać dużych miast.

Jest to zasługa nie tylko parafian, ale także sprawności proboszczów oraz przełożonych, księży, ojców i sióstr zakonnych.
Pomoc przyszła również ze strony Spółek Skarbu Państwa. Bardzo pomaga PKO Bank Polski, zarówno organizując wolontariat pracowniczy, jak i poprzez swoją Fundację. Przyszli w trudnym momencie i od razu wzięli się do pracy. Obojętny nie pozostał KGHM, który sfinansował część miejsc noclegowych i wyżywienie, przekazuje także odpowiedni sprzęt. Swoje środki uruchomiła także Fundacja Banku Gospodarstwa Krajowego, podobnie jak Fundacja PKN Orlen. Im wszystkim winni jesteśmy wdzięczność.
Świat akademicki, in gremio, także zaangażował się w pomoc ofiarom wojny. Stworzono prężnie działające wolontariaty, zapewniono tłumaczy, psychologów, prawników, inżynierów, udostępniono bazę noclegową uczelni, organizowano zbiórki. Zachowano się jak trzeba.
Pomagają wszyscy – każdy według swojej możliwości, na właściwą sobie skalę.
Wiele spraw dzieliło Polaków i Ukraińców. Tragiczna historia nie została do końca wyjaśniona. Jak wojna i postawa Polek i Polaków wpłynie na relacje polsko-ukraińskie? Pytam zarówno o te na szczeblu państwowym, jak i ludzkim – sąsiedzkim.
W Święto Ukrainy dało się słyszeć głosy o potrzebie wybudowania pomnika przyjaźni polsko-ukraińskiej. Osobiście uważam, że to inicjatywa spóźniona o jakieś 10 lat. Oczywiście są kwestie historyczne, które odżywają co jakiś czas. Ale to już przeszłość. Myślę, że jeszcze przed 24 lutego – wybuchem wojny, Polacy i Ukraińcy się lubili. Każdy z nas znał jakąś Ukrainkę lub Ukraińca z imienia i nazwiska. Nie jako obcokrajowca, ale jako jednego z nas.