Miłość nieprzyjaciół

Pan Jezus bardzo wysoko zawiesił poprzeczkę oczekiwań wobec nas, swoich uczniów, wzywając do realizacji przykazań miłości. Uczył: Powiadam wam, którzy słuchacie: Miłujcie waszych nieprzyjaciół; dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą; błogosławcie tym, którzy was przeklinają, i módlcie się za tych, którzy was oczerniają. Jeśli cię kto uderzy w [jeden] policzek, nadstaw mu i drugi! Jeśli bierze ci płaszcz, nie broń mu i szaty! Daj każdemu, kto cię prosi, a nie dopominaj się zwrotu od tego, który bierze twoje. Jak chcecie, żeby ludzie wam czynili, podobnie wy im czyńcie! Jeśli bowiem miłujecie tych tylko, którzy was miłują, jakaż za to dla was wdzięczność? Przecież i grzesznicy miłość okazują tym, którzy ich miłują. I jeśli dobrze czynicie tym tylko, którzy wam dobrze czynią, jaka za to dla was wdzięczność? I grzesznicy to samo czynią. Jeśli pożyczek udzielacie tym, od których spodziewacie się zwrotu, jakaż za to dla was wdzięczność? I grzesznicy grzesznikom pożyczają, żeby tyleż samo otrzymać. Wy natomiast miłujcie waszych nieprzyjaciół, czyńcie dobrze i pożyczajcie, niczego się za to nie spodziewając. A wasza nagroda będzie wielka, i będziecie synami Najwyższego; ponieważ On jest dobry dla niewdzięcznych i złych. Bądźcie miłosierni, jak Ojciec wasz jest miłosierny (Łk 6, 27-36; por. Mt 5, 38-48).
Wezwanie do miłości nieprzyjaciół
Otrzymaliśmy zatem wezwanie do wspięcia się na swoistą „orlą perć” życia duchowego: wezwanie do miłości nieprzyjaciół. Na czym ma ona polegać? Kochanie nieprzyjaciół oznacza chcieć dla nich dobra, rezygnując z pragnienia zemsty. Jest to zatem coś więcej niż uczucie i emocje. Uzasadnienie Pana Jezusa dla tego wyzwania jest jednoznaczne: miłowanie tych, którzy nas miłują, byłoby jedynie rodzajem „handlu wymiennego” i nie pachnie żadną zasługą. Tymczasem Ojciec niebieski miłuje absolutnie wszystkich i wszystkich obdarowuje na miarę swej wszechmocy. Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski (Mt 5, 48). Na dążenie do tego ideału mamy całe swoje ziemskie życie!
Sprawa nie jest teoretyczna: my możemy mieć wciąż aktywną listę swoich nieprzyjaciół, ale i nas może ktoś na taką listę wpisać. Zastanówmy się: dlaczego tak się dzieje? Kto wie, czy jedną z poważniejszych przyczyn swoistego niemal nieustannego „prywatnego stanu wojennego” nie jest to, że nie znamy się wystarczająco dobrze? Może zabrakło sprzyjających okazji do spotkań; może nastąpiło zatrucie relacji uprzedzeniami, sparaliżowała nas pycha, zarozumialstwo, zazdrość. Z odległości 300 m swego bliźniego jesteśmy gotowi postrzegać jako wroga; dopiero z odległości trzech metrów może ten ktoś obcy okazać się naszym bratem! Jaka „odległość” dzieli nas od siebie: w rodzinach, parafiach, miejscach nauki i pracy, w Ojczyźnie? A jeśli jest to wręcz… przepaść, zbudowana z egoizmu, niezrozumienia, napięć, niechęci, obcości?
Inną przeszkodę stanowi grzech. Wspomnijmy tu scenę z Księgi Rodzaju. Oto dwaj bracia: Kain i Abel. Kain jest smutny! I pytał go Pan: Dlaczego się złościsz i chodzisz ze spuszczoną głową? Czyż nie jest tak, że jeśli dobrze postępujesz, podnosisz głowę, a jeśli nie postępujesz dobrze, grzech czyha u twych drzwi i cię pociąga, a przecież ty masz nad nim panować (Rdz 4, 6-7).
Wielkim realistą okazał się apostoł Piotr, skoro odważył się zapytać Pana Jezusa: „Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat wykroczy przeciwko mnie? Czy aż siedem razy?”. Jezus mu odrzekł: „Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy” (Mt 18, 21-22). Co więcej: nasz Nauczyciel wyjaśnił, że od realizacji tego nakazu zależy przebaczenie, jakiego każdy z nas, jako grzesznik, oczekuje stale od Pana Boga!