Jesteśmy liderem

Wojciech Iwanowski: Pani Poseł, żyjemy w ciekawych czasach. Co w nowym 2022 roku będzie dla Nas jako społeczeństwa i Polski oraz Unii Europejskiej największym wyzwaniem?
Anna Zalewska: Ciekawe czasy to bardzo łagodne określenie. Żyjemy w trudnych czasach. Przed nami również kolejny trudny rok. Miejmy nadzieję, że w nowym roku wygaśnie konflikt na granicy polsko-białoruskiej, a zarazem granicy unijnej. Przed nami kwestia dokończenia gazociągu Nord Stream 2, który uzależni UE od rosyjskiego gazu. Pamiętajmy, że w ostatnim czasie zastosowano gazowy szantaż względem Ukrainy.
W najbliższym roku pewnie będziemy wszyscy decydować o tym, jak ma wyglądać Unia Europejska, jakie miejsce w niej będzie miała Polska.
Pakiet klimatyczny, o którym tak wiele się ostatnimi czasy mówi, został pomyślany w ten sposób, aby odebrać kompetencje krajom członkowskim Unii Europejskiej i przekazać je do Brukseli – Komisji Europejskiej. W mojej opinii pakiet klimatyczny nie ma nic wspólnego z dbałością o świat, chodzi tam po prostu o pieniądze. Do tego na świecie trwa w najlepsze pandemia koronawirusa. Z całą pewnością można stwierdzić, że pierwsze miesiące nowego roku upłyną także pod znakiem zmagań z wirusem.
Wspomniała Pani Poseł o gazociągu Nord Stream 2. Czy istnieje jeszcze szansa na zatrzymanie tej inwestycji?
Zawsze. Do końca należy podejmować starania w tym kierunku. Grupa EKR/ECR (ang. European Conservatives and Reformists – Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy), do której należę, podjęła próbę zmobilizowania Komisji Europejskiej, aby zablokowano, między innymi sankcjami, budowę tego szkodliwego gazociągu. Niestety rezolucja w tej sprawie została zablokowana przez dwie największe siły w parlamencie UE: Europejską Partię Ludową i socjalistów. W ostatnim czasie zmieniła się też narracja odnośnie do samego gazociągu. Nareszcie mówi się uczciwie, że jest to niemiecko-rosyjski projekt.
Tak naprawdę Nord Stream 2 budują lobbyści zaangażowani po różnych stronach. Oczywiście walczymy o niezależność gazową. Temu ma służyć Baltic Pipe.

Warto nadmienić, że według moich źródeł w całą sprawę zaangażowana jest międzynarodowa korporacja prawnicza. Źródeł obecnego kryzysu należy upatrywać w roku 2015. Wówczas należało odnowić licencję na wydobycie węgla, nie poszerzając działalności. Niestety, w cały proces wmieszały się organizacje pozarządowe. W związku z tym trzeba było posłużyć się pewnym wytrychem, żeby koncesja nie wygasła. Do tego wszystkiego doszła gra na emocjach, powtarzanie, że może zabraknąć wody po stronie czeskiej.
W 2019 roku podpisano ze wszystkimi stronami – organizacjami pozarządowymi zaangażowanymi w spór – porozumienie. Ugoda zakładała postawienie specjalnego ekranu hydroskopijnego, mającego zabezpieczać zaopatrzenie w wodę okolicznych miejscowości. Polskie samorządy wyraziły również gotowość wpięcia miejscowości po stronie czeskiej do polskich sieci wodociągowych i sprzedaż usług po preferencyjnych cenach.
Na sam koniec pojawiły się okołowyborcze zawirowania w Republice Czeskiej. W związku z debatą wyborczą cała sprawa eskalowała do tego stopnia, że polski rząd nie mógł podpisać porozumienia wprost godzącego w nasze interesy. Na szczęście Czechy mają już nowy rząd.
Czy spór wokół kopalni należy czytać w szerszym kluczu naszych relacji z południowym sąsiadem?
Myślę, że rząd, który powstał, jest gwarancją przyjaźni między naszymi krajami. Natomiast zaburzeniu uległy relacje między ludźmi mieszkającymi na pograniczu.

Unia Europejska bardzo ambitnie podchodzi do planów neutralności klimatycznej. Czy jako Wspólnota Europejska jesteśmy na to gotowi? Jak Polska wygląda w tej kwestii na tle innych krajów?
Polska na tle innych krajów wypada bardzo dobrze. Oprócz tego, że na ostatni szczyt w Glasgow przyjechali aktywiści, byli tam również lobbyści. Po raz pierwszy policzono gromadzenie CO2 od 1850 roku. Liderem w tym zestawieniu są oczywiście Niemcy i Rosja. Polska zajmuje 16 miejsce. Zwróćmy jednak uwagę, jaki czas od tej daty Polska była niepodległym krajem. To inwestycje niemieckie i rosyjskie obciążają Polskę. To zmienia optykę, także w moich dyskusjach w Parlamencie Europejskim. Paradoksalnie ci, którzy doprowadzili do obecnej sytuacji, nie chcą ponieść tego konsekwencji. Teraz mówią oni do całego świata: podzielmy obciążenia związane z ograniczeniem emisji po równo.
W tym przypadku jednak równo to nie znaczy sprawiedliwie. Co ważne, pomysły na rozwiązanie kryzysu emisyjnego opierają się jedynie na systemie coraz to nowych kar, podatków i obciążeń. W najbliższym czasie dodatkowe obciążenia spadną na lotnictwo i transport samochodowy oraz morski. Planuje się również obciążyć budownictwo, próbując wymusić lepsze wskaźniki energetyczne budynków.
W kuluarach szczytu w Glasgow padały uwagi ze strony azjatyckich potęg gospodarczych emitujących ogromne zanieczyszczenia, że to Europa wyprowadziła swoją produkcję poza kontynent, w dobie popandemicznej zwiększając zamówienia, a teraz stara się wystawić rachunek całemu światu.