Post

Ktoś napisał, że dla bardzo wielu ludzi na statku życia najważniejszy jest kucharz i pytanie: co będzie do zjedzenia na obiad? Nieważne, gdzie płynie owa łódź, za jaką cenę „sprzedamy” swoją tożsamość. Słychać wtedy echo skargi Narodu Wybranego, który przebywając na pustyni w drodze do Ziemi Obiecanej, szemrał przeciw Panu Bogu, wspominając pełne garnki mięsa, pory, cebulę. Że spożywane w niewoli? To zdawało się być już bez znaczenia.
A my nic nie pojmujemy
Kto dzisiaj jeszcze rozumie sens postu? Proszę zrobić wywiad z dowolnie wybranymi osobami i zapytać o post, a okaże się, jak termin ten jest niezrozumiały i daleki od naszej współczesności.
To, co w szczątkowej postaci przetrwało w piątki każdego tygodnia (niejedzenie mięsa, często zresztą ignorowane) – zakrawa na kpinę i świadczy o naszej duchowej nędzy.
Słowo post (poza terenem informatyki) nie należy już do podstawowego słownika dzisiejszego pokolenia i nie znajduje potwierdzenia w praktyce życia Kościoła domowego. Postaraliśmy się (jako rodzice, wychowawcy, właściciele mass mediów), by młodym „wszystko się należało”, by „nie musieli musieć”, by „mieli lepiej niż poprzednie pokolenia” i „pełną gębą” korzystali z życia, nie oglądając się na innych.
Przyznajmy uczciwie: ilu wśród nas żyje „dzieciaków” miotanych falami różnych fizycznych i duchowych uzależnień! „Muszę tam być, muszę to mieć, muszę to obejrzeć, muszę tak się ubrać, tak się zachować, tak mówić, bawić się, pić, palić…”. Dlatego wzywanie do świadomie wybieranego postu, wstrzemięźliwości i wszelkich szlachetnych wymagań wydaje się bardzo „twardą mową”.
A jaką konkretną cenę płacimy za wychowywanie siebie i innych na rasowych „mięczaków” – indywidualnie i zbiorowo – warto uczciwie i dokładnie sprawdzić.
I pomyśleć tylko, że jeszcze nie tak dawno w Polsce posty były bardzo surowe: nie spożywano potraw mięsnych przez cały okres Wielkiego Postu, wypalano patelnie i inne naczynia kuchenne, by nie pozostała w nich nawet odrobina tłuszczu zwierzęcego – o zabawach i weselach w piątki już nie wspominając.
Wyjaśnienie pojęcia
Termin „post” może być dla wielu wręcz mylący – sugerując, że chodzi tu jedynie o powstrzymanie się od jedzenia czy przynajmniej ograniczenie spożywanych pokarmów. Tymczasem pościć znaczy: odmówić sobie jakiejkolwiek rzeczy dozwolonej i dobrej ze względu na Pana Boga.
W świecie przeróżnych bożków, jakich sobie ludzie namnożyli, zasłaniając tym samym obraz Boga prawdziwego, post jest bardzo potrzebny jako sposób przywracania porządku w myśleniu i działaniu. Jeśli potrafię pościć – potrafię w każdej sytuacji Boga postawić na pierwszym miejscu, a wtedy wszystko znajdzie się na swoim miejscu (to św. Augustyn); jeśli potrafię odmówić sobie rzeczy dozwolonej i dobrej – prawdopodobnie będę umiał odmówić sobie także rzeczy niedozwolonej i złej (to św. Jan Paweł II).
Jeśli post ma mieć wartość aktu religijnego, to stanie się to ze względu na motywację, dla której się go podejmuje.
W końcu ludzie znają dietę (np. odchudzającą), umieją na różnych rzeczach oszczędzać (po to, by np. sobie coś cennego kupić), znoszą przymusowe braki i biedę – ale te akty stają się postem dopiero wtedy, gdy są podejmowane ze względu na Boga. Jest w tym wyrzekaniu się rzeczy dozwolonych i dobrych także aspekt pokuty i zadośćuczynienia za grzechy swoje i bliźnich.
Sens postu
„Musicie od siebie wymagać!” – uczył nas św. papież Jan Paweł II. Nie stawiając sobie żadnych wymagań – poza tymi narzuconymi czy wymuszonymi – słabniemy i upadamy! Jak organizmowi potrzebna jest gimnastyka, by utrzymać się w dobrej kondycji, tak i nasz duch potrzebuje ascezy – ćwiczeń duchowych, bez których ów duch marnieje. Ilu z nas zasługuje zatem na tytuł pani czy pana dlatego, że nad sobą panuje, że umie sobie coś kazać i coś zakazać? A w konsekwencji: ilu z nas jest naprawdę wolnych?