Moja Niedziela

Nie zachęca dziś Jezus swoich uczniów do tego, by byli z Nim, przy Nim, by stali za Nim czy aby byli blisko Niego. Tłumacz Ewangelii oddaje sformułowanie, którego używa Chrystus, jako „we Mnie”. Nauczyciel powiada do swoich uczniów „Trwajcie we Mnie, a Ja w was będę trwać”. Użyty tu przyimek zrobił zresztą w Kościele zawrotną karierę, gdyż „bracia i siostry w Chrystusie” to przecież jedna z najczęstszych apostrof używanych przez kaznodziejów świata i Polski. Być może właśnie popularność tego zwrotu i jego skomunalizowanie powodują, że umyka nam nieustannie jego niezwykłość. Być w kimś, w sensie duchowym, bo o takim tylko może tu być mowa, to przecież zostać dopuszczonym do wnętrza osobnej istoty, zostać wpuszczonym poza granicę, która dla obcego jest przecież zazwyczaj nie do przekroczenia. Oznacza to, że zostaliśmy oto obdarzeni zaufaniem ostatecznym, zaufaniem – dodajmy – niezasłużonym! Być w Bogu to zatem nie tylko słowna figura, ale przede wszystkim niezwykła nobilitacja. Z drugiej zaś strony mówi nam Chrystus, że i On w nas chce przebywać. A zatem ten nieskończony Byt, który nas wszystkich zaprasza do Siebie, pragnie też każdego z nas dotknąć w samo nasze najgłębsze „ja”. Proponuje nam zatem, abyśmy i Jemu bezgranicznie zaufali, że mimo swojej wszechmocy, mimo potęgi, nie skrzywdzi nas. Jest w tym prostym przyimku wielka teologia i treść obszerniejsza niż ten krótki tekścik. A użył go przecież Jezus, Syn pewnego cieśli z Nazaretu, dwa tysiące lat temu.

Kto miał szczęście oglądać Liturgię Wielkiego Tygodnia transmitowaną w tym roku z Watykanu, mógł odnieść wrażenie, że Kościół to przede wszystkim ludzie starzy.
Papież Franciszek jest już w podeszłym wieku, w okresie senilnym są kardynałowie i biskupi. Zgromadzeni razem, oglądani razem wyglądają na chór starców, którzy w pustym z powodu pandemii Watykanie spotkali się, by wspólnie odprawiać nikomu niepotrzebne i mało zrozumiałe obrzędy. Tak coraz częściej postrzega chrześcijaństwo współczesny świat. Tym, czego ten świat nie chce dostrzec, jest kontynuacja.
Nie ma bowiem różnicy między tymi jedenastoma uczniami, którzy zadziwieni i zachwyceni spoglądali na Tego, o którym myśleli, że nie żyje na zawsze, jak żywy i szczęśliwy wstępuje do nieba, a kardynałami zebranymi w Bazylice św. Piotra. I jedni, i drudzy, mimo dzielących ich kultur, millenniów, języków, spoglądają z nadzieją w przyszłość, wierząc, że On do nich przyjdzie, więcej, że już jest z nimi, przez wszystkie dni świata, od Galilei do współczesnego Rzymu. Ten sens trwania zbawienia, jego nieprzemijalność powoduje, że niezależnie od wieku jego wyznawców chrześcijaństwo zawsze było i zawsze będzie – młode. Bo młodość to też otwartość na nieznane, ufność w szczęście. Otwartość i ufność przyciągają starych kardynałów i papieża do Chrystusa. Obyśmy i my potrafili być młodzi w ten sposób!

Czy jedenastu uczniów słuchających Jezusa mogło w istocie wątpić? To stwierdzenie wieńczy niejako całą Ewangelię św. Mateusza i jest co najmniej zaskakujące.
Jak to, po tylu cudach, po męce i zmartwychwstaniu, po tym, jak Tomasz miał okazję dotknąć ran Chrystusa (co opisuje ewangelista Jan), po pustym grobie – zwątpienie?
Kiedy stawiam się w sytuacji apostołów, myślę oczywiście, że sam nigdy bym nie zwątpił! Byłem przecież naocznym świadkiem wszystkiego, co Chrystus zdziałał. A jednak… podskórne przeczucie nierealności rzeczywistości innej, niż ta, którą można zobaczyć, posmakować, dotknąć, to poczucie, że „pod spodem” może nie istnieć nic więcej, musi człowiekowi towarzyszyć do końca. Tym zwątpieniem jesteśmy! Bez niego nie potrafimy nic, nawet wierzyć. Jezus wiedział również i to – dlatego wątpiących nie przekonywał.
Dał im w zamian sakrament Chrztu Świętego, dał im nakaz nauczania na całym świecie tego, co On im przekazał. Wiara człowieka wymaga bowiem dwóch elementów, by trwać: praktyki (i tę zapewniają sakramenty) oraz relacji (a ta jest wynikiem nakazu nauczania). Nie istnieje teoretyczna wiara przeżywana w samotności! Chrystus dał nam zatem wszystko, czego potrzebujemy, by uzyskać Zbawienie. Dał nam nawet więcej, niż potrzebujemy. Wystarczy wyciągnąć rękę i po te dary sięgnąć.

Miłosierdzie Boga musi być nieskończone – wynika to z Jego natury i bez tego elementu byłoby pewnie trudno o odkupienie człowieka. Jak zatem „poradzić sobie” z jedynym grzechem, który według Jezusa nie będzie nigdy odpuszczony i jest grzechem na wieczność? Czy są jakieś unikatowe grzechy przeciw Duchowi Świętemu, których popełnienie powoduje potępienie na zawsze?
To trudny fragment i aby dobrze go zrozumieć, należy najpierw przypomnieć sobie, że to o Jezusie Jan mówił, że będzie on chrzcił Duchem Świętym. Słowa uczonych w Piśmie, zarzucających Jezusowi, że „ma Belzebuba” (Mk 3, 22), byłyby w takim sensie literalnym zaprzeczeniem Jego posłannictwu, świadomym jego przeciwieństwem.
I wydaje się, że tylko w takim sensie da się zrozumieć grzech, którego nie można wybaczyć – kiedy człowiek sam nie dopuszcza, żeby ogarnęło go Miłosierdzie Boga. Taki grzech jednak nie jest nigdy wynikiem pojedynczej decyzji.
Warto przyjrzeć się całemu swojemu życiu, na tyle, na ile potrafimy to zrobić w danych okolicznościach, i zadać samemu sobie pytanie: jak dalece jestem otwarty/otwarta na Jego miłość? Czy różne moje małe decyzje, codzienne sprawy i zachowania prowadzą mnie w stronę przyjęcia łaski odpuszczenia grzechów? A może coraz bliżej mi do poglądu, że sam doskonale sobie poradzę i właściwie nie potrzebuję Boga, żeby mnie od czegokolwiek zbawiał, cokolwiek mi odpuszczał? Pamiętajmy, że wieczność bez Boga to realna możliwość dla człowieka – On zostawia nam w tym względzie wolną wolę i to jest jedyna granica Jego bezgranicznego Miłosierdzia.

Po co Jezus powiedział w ogóle cokolwiek do jeziora? Po co słowa do czegoś, co nie miało prawa Go ani usłyszeć, ani tym bardziej – zrozumieć? „Milcz, ucisz się!” (Mk 4, 39), krzyczy Chrystus, jakby miał do czynienia z niesfornym uczniem. Co ciekawe, Bóg Ojciec również mówi, tym razem do morskich fal, jak o tym czytamy w Księdze Hioba. Oba te fragmenty dają mi do zrozumienia, że nie jestem na świecie sam. Człowiek, stworzony na obraz i podobieństwo… ale wśród innych rzeczy, stworzonych może bez podobieństwa, ale również z miłością. Powinienem pamiętać, że to jezioro czy morze to z perspektywy Boga jest również stworzenie, można do niego przemawiać w sposób, o jakim człowiekowi się nawet nie śniło, można o nie dbać. Słuszny zatem jest przestrach apostołów, którzy zastanawiają się, kim jest Jezus, że nawet wiatr i jezioro Go słuchają. Co innego bowiem spodziewać się, że za ogromem przyrody stoi jej Stwórca, a co innego z tym Stwórcą siedzieć w jednej łodzi – to nieco ponad zrozumienie człowieka. Chciałbym zawsze pamiętać, że potęga natury i nieskończona różnorodność stworzenia są tu również po to, by przypominać mi, że Bóg jest ponad moim zrozumieniem, nawet jeśli jest tuż obok, w tej samej łodzi.