Kaplica św. Elżbiety Węgierskiej

Pod wpływem nauk brata Rodegera o św. Franciszku przejęła się duchowością Biedaczyny z Asyżu. Wraz z mężem ufundowała w Eisenach klasztor Franciszkanów i kaplicę.
W 1226 r. Elżbieta poleciła zbudowanie szpitala na zboczu zamku Wartburg, wznoszącym się nad miastem Eisenach.
Gdy w 1227 r. Ludwik zginął w drodze na wyprawę krzyżową, Elżbieta wraz z trójką dzieci opuściła zamek. Po zabezpieczeniu przyszłości dzieci udała się do Marburga w Hesji. Tam założyła szpital z kaplicą św. Franciszka, w którym zajęła się pielęgnacją chorych. W 1228 r. złożyła ślub wyrzeczenia się świata i przyjęła szatę pokutną, podejmując franciszkański styl życia w ascezie, ubóstwie i pokorze.

Obraz duszy
Od dzieciństwa Elżbieta prowadziła głębokie życie duchowe.
Świadkowie jej życia podkreślają, że posiadała dar kontemplacji. Według relacji jej kierownika duchowego, Konrada z Marburga, Gdy wracała z modlitewnego odosobnienia, jej twarz jaśniała niezwykle, a oczy błyszczały jakby promieniami słońca. Ostatnie lata krótkiego życia spędziła w skrajnym wyrzeczeniu i ubóstwie. Zmarła z wycieńczenia w Marburgu, z 16 na 17 listopada 1231 r., mając zaledwie 24 lata. Dzięki swej postawie współczucia wobec ubogich i chorych, które znalazło wyraz w niestrudzonej służbie, stała się ich patronką. W udręczonych i odrzuconych bliźnich dostrzegała samego Chrystusa. Została kanonizowana w 1235 r. Liturgiczne wspomnienie patronki dzieł miłosierdzia przypada 17 listopada.

Poniżej: Detale dekoracji rzeźbiarskiej

Święta trzech stanów
W rzeźbiarskim wyobrażeniu św. Elżbiety Ferrata przedstawił syntezę jej życia. Postać w modlitewnej pozie unoszona jest na obłoku wśród zastępów anielskich.
Prawa dłoń świętej wzniesiona jest ku niebu w błagalnym geście, lewa wskazuje ziemię. Głowę okrytą welonem zdobi korona, z ramion spływa królewski płaszcz, odsłaniając franciszkański habit przepasany sznurem. Trzej aniołowie wznoszą atrybuty świętej: berło i mitrę – znaki książęcej godności, chleb i sakiewkę z pieniędzmi – symbol miłosiernej miłości, oraz korony na księdze – najstarszym atrybucie świętej. To księga Ewangelii, która stała się regułą życia i doprowadziła Elżbietę do osiągnięcia doskonałości w stanie panieńskim, małżeńskim i wdowim, usymbolizowanym przez trzy korony.
Dla Boga i Kościoła
Guidi przedstawił postać fundatora jako duchownego odzianego w strój pontyfikalny, pogrążonego w modlitwie, wyniesionego na cokole pośród alegorycznych postaci kobiecych, Veritas – Prawdy, z tarczą słoneczną i lustrem, depczącej herezję, i Aeternitas – Wieczności, z bukietem kwiatów i wężem połykającym własny ogon. Putta podtrzymują biret i kardynalski kapelusz, insygnia władzy kościelnej.
W centrum kompozycji, nad płytą epitafijną, widoczny jest medalion, a w nim emblematyczne przedstawienie Kościoła jako niewiasty z krzyżem i kielichem. W tle widnieje inskrypcja Pro Deo et Ecclesiae – „Dla Boga i Kościoła”. Nad emblematem dwa lwy z uskrzydloną czaszką pośrodku ukazują powagę i nieuchronność śmierci. Fundator nie mógł podziwiać ukończonego dzieła – zmarł w 1682 r.
Obraz nieba
Albowiem życie Twoich wiernych, o Panie, zmienia się, ale się nie kończy, i gdy rozpadnie się dom doczesnej pielgrzymki, znajdą przygotowane w niebie wieczne mieszkanie (Prefacja o zmarłych). Artyści doby baroku, wyznając duchową i formalną jedność wielu dziedzin sztuki, dążyli do stworzenia wizji przenikającej rzeczy niepojęte – to, czego ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, ani serce człowieka nie zdołało pojąć, jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują (1 Kor 2, 9).