Strażnicy bezcennej debaty

Po pięciu latach od powstania Obserwatorium
Społecznego możemy z pewnością stwierdzić jedno:
w coraz bardziej skomplikowanej rzeczywistości
społecznej Wrocławia, Dolnego Śląska i Polski
Fundacja okazuje się jeszcze bardziej potrzebna.

MACIEJ RAJFUR

„Gość Niedzielny”

Abp Józef Kupny otwiera Studium Społeczne – Wrocław, 3 października 2015 r.

AGATA COMBIK/FOTO GOŚĆ

Pięć lat działalności to wprawdzie niewielki jubileusz, ale dobry moment, by obejrzeć się za siebie i spróbować podsumować ten pierwszy okres. Z perspektywy czasu nie da się ukryć, że powołując do istnienia Fundację Obserwatorium Społeczne, abp Józef Kupny wykazał się niezwykłym wyczuciem i dobrą intuicją. – Chciałem, by stała się ona płaszczyzną spotkania pomiędzy ludźmi reprezentującymi różne dziedziny wiedzy, uprawiającymi różne obszary nauki, ale których wspólnym punktem zainteresowań jest człowiek i jego działalność we współczesnym świecie – wyjaśnia dziś Metropolita Wrocławski. Wpisuje się to w realizację wezwania papieża Franciszka, który mówi, że zanim Kościół zacznie nauczać, powinien najpierw wsłuchać się w głos ludzi i świata. Czas pokazał, że w coraz bardziej podzielonej Polsce Fundacja okazała się dziełem na wagę złota.
Uniwersalizm Ewangelii
Obserwatorium Społeczne swoimi działaniami pokazuje, że Katolicka Nauka Społeczna nie jest dodatkiem do nauczania Kościoła, ale tworzy jego zasadniczą, integralną część.
– Wiemy, jak zmienia się współczesny świat, jak dynamiczne procesy na niego wpływają. Badają je specjaliści z różnych dziedzin nauki.

My spoglądamy na to wszystko z punktu widzenia etycznego. Obserwatorium Społeczne ma służyć rozumieniu obecności człowieka w skomplikowanej rzeczywistości ziemskiej – mówi ks. prof. Grzegorz Sokołowski, prezes zarządu Fundacji.
W swoim komunikowaniu ze światem Obserwatorium kładzie nacisk na afirmatywny przekaz treści wynikających z Ewangelii i nauczania społecznego Kościoła. – Chcemy mówić i promować wartości, jakie niesie za sobą rodzina czy umiłowanie ojczyzny, jednocześnie nikogo nie wykluczając. Naszym zadaniem jest pokazać, że to, co nas, katolików, mobilizuje do działania w przestrzeni społecznej, może być atrakcyjne i cenne także dla wszystkich ludzi myślących inaczej niż my – stwierdza Wojciech Iwanowski z OS.
Budowanie mozaiki
Praktyczny wymiar działalności Fundacji, czyli zaangażowanie w społeczne sprawy Dolnego Śląska, przejawia się w realizacji wielu inicjatyw.
Za sztandarowy projekt można uznać debaty społeczne, które znakomicie wrosły w przestrzeń dyskusji Wrocławia i cieszą się sporym zainteresowaniem mieszkańców, społeczników i różnego rodzaju aktywistów.

Abp Józef Kupny otwiera II Ogólnopolską Konferencję Naukową
pt. Kościół katolicki na Ziemiach Zachodnich i Północnych w czasach
wielkiej próby (1951–1956) – Trzebnica, 3 października 2019 r.

KAROL BIAŁKOWSKI/FOTO GOŚĆ

Obserwatorium stworzyło, współcześnie jakże cenne i jednocześnie trudne do zaaranżowania, miejsce spotkań różnych środowisk, wymiany poglądów, dyskusji.
Na ten aspekt funkcjonowania OS zwraca mocno uwagę rzecznik prasowy archidiecezji wrocławskiej, ks. dr Rafał Kowalski. – Dzisiaj ludzie coraz chętniej zamykają się w swoich bańkach informacyjnych i choć wydawać by się mogło, że ze sobą rozmawiają, to jednak tak naprawdę ma to niewiele wspólnego z rozmową. Najczęściej sprowadza się do konieczności bezwiednego wzajemnego wysłuchiwania się. I temu chce przeciwdziałać Obserwatorium, tworząc przestrzeń do spotkania wszystkich stanowisk i poglądów, do prowadzenia dialogu, który z kolei pozwala wypracować konkretne rozwiązania. We współczesnej Polsce wydaje się to niezwykle cenne – tłumaczy ks. Rafał Kowalski.
Zgadza się z tym Grażyna Piotrowicz ze stowarzyszenia „Odra–Niemen” i InfoCentrum na Ostrowie Tumskim. – Kształtowanie świadomości społecznej miasta czy województwa nie polega tylko na organizacji wykładów czy debat, ale też na kreowaniu i moderowaniu kulturalnej, kreatywnej dyskusji, w której każdy uczestnik może zabrać głos, być wysłuchany i wnieść do niej coś cennego – zauważa działaczka społeczna.

Patriotyzm…
Przez pięć lat działalności Obserwatorium udało się zrealizować kilka pomysłów i idei, które służyły promocji człowieka i rozumieniu współczesnego społeczeństwa. Do najważniejszych działań należą te związane z troską o środowisko jako dar Boga. Drugim ważnym aspektem stały się inicjatywy budujące spójność społeczną oraz stawiające na edukację patriotyczną. – Organizowaliśmy i współorganizowaliśmy ponad 20 konferencji naukowych. Wyróżniające się z pewnością były te dotyczące bezpieczeństwa uczestników zgromadzeń religijnych. To pionierski pomysł nie tylko w skali kraju. Oprócz tego przygotowywaliśmy cykliczne sympozjum naukowe dotyczące integracyjnej roli Kościoła na Ziemiach Zachodnich i Północnych – opisuje ks. prof. Sokołowski.
Siła w różnorodności
Fundacja skupia wokół siebie różne środowiska zaangażowane w kształtowanie rzeczywistości społecznej Wrocławia i Dolnego Śląska. Grono beneficjentów jest naprawdę szerokie. Zaliczają się do nich zarówno osoby naukowo zainteresowane socjologią religii i KNS-em, jak i nauczyciele i wychowawcy pracujący z młodzieżą, członkowie organizacji młodzieżowych, działacze społeczni związani ze środowiskiem katolickich organizacji pozarządowych.

Uczestnicy V Międzynarodowej Konferencji Naukowej Racjonalizacja
procesów zapewnienia bezpieczeństwa uczestników zgromadzeń
religijnych – Wrocław, 24 lutego 2020 r.

ARCHIWUM OBSERWATORIUM SPOŁECZNEGO

Obserwatorium przygotowuje różnego rodzaju szkolenia dla katechetów. – Korzystałem z konferencji organizowanych przez Fundację. Dzięki nim mogłem pogłębić wiedzę na temat relacji zachodzących w społeczeństwie. Młodym ludziom nie można mówić dzisiaj tylko o modlitwie oderwanej od rzeczywistości, w której żyją. Musimy ich uświadamiać w kwestii mechanizmów zachodzących między ich rówieśnikami czy starszymi grupami wiekowymi. To ułatwi im kontakt w przyszłości z innymi ludźmi – oświadcza Piotr Oksanicz, katecheta z Osolina. Podkreśla, że Fundacja pozwala poszerzyć ktechetom horyzonty, odkryć nowe aspekty KNS-u, co okazuje się bardzo istotne w pracy z młodzieżą.
W 2019 r. współpracę z Obserwatorium Społecznym rozpoczęło Diecezjalne Duszpasterstwo Młodzieży.

Wydawała ona szybkie owoce w postaci nowej inicjatywy „Społeczna Akademia Młodych”. – 300 młodych ludzi pojawiło się na warsztatach o tematyce społecznej. Dzięki temu zobaczyliśmy, jak młodzi odkrywają wiele spraw z ich życia codziennego, co ich pobudza, czym się interesują – mówi ks. Zbigniew Kowal, duszpasterz młodych.
Działaniami Fundacji w tym niedługim okresie pięciu lat można by obdzielić kilka organizacji. Obserwatorium Społeczne nie tylko znalazło swoje istotne miejsce na intelektualnej i kulturalnej mapie Dolnego Śląska, ale także z każdym rokiem pokazuje, że pełni coraz ważniejszą misję budowania spójności społecznej i wzajemnego rozumienia w tyglu istniejących różnic.