Papieskie intencje

Apostolstwa Modlitwy
wrzesień 2020

POWSZECHNA – SZANOWANIE ZASOBÓW PLANETY


MÓDLMY SIĘ, ABY ZASOBY PLANETY
NIE BYŁY ROZGRABIANE, LECZ DZIELONE W SPOSÓB
SPRAWIEDLIWY I PEŁEN SZACUNKU

W podejściu do zasobów ziemi mamy dość szeroki wachlarz rozumienia problemu. Z jednej strony można mówić o rabunkowym podejściu. Proszę pozwolić na osobiste wspomnienie z okresu szkoły średniej w latach 70. XX w. Jeden z nauczycieli zawodowych opowiadał, że gdy odkryto bogate złoża siarki w rejonie Tarnobrzega, zastanawiano się, jaką metodą ją wydobywać: metodą odkrywkową czy metodę Frascha, podziemnego wytopu siarki. Pierwsza była droższa, ale bardziej opłacalna. Druga natomiast tańsza, ale znaczna część siarki zostawała pod ziemią. Ówczesny premier, optując za drugim rozwiązaniem, miał powiedzieć: niech przyszłe pokolenia martwią się, co zrobić z siarką, która zostanie pod ziemią.
Przytaczam te wspomnienia, bo one ilustrują istniejące wciąż rabunkowe podejście do zasobów ziemi. Polska nie była i nie jest odosobniona w takim podejściu. Dlatego w 1987 r. New Economics Foundation wprowadziła Dzień Długu Ekologicznego w celu wywołania publicznej debaty nad tym zjawiskiem.
Drugie skrajne podejście jest reprezentowane przez zideologizowane ruchy ekologiczne, czego przykładem jest Greta Thunberg, młoda szwedzka aktywistka klimatyczna.
Dlaczego Kościół angażuje się w ekologię, kładąc na szali swój autorytet? Istotny powód znajdziemy w encyklice Evangelium vitae Jana Pawła II. Papież stwierdza w niej, że degradacja środowiska naturalnego spowodowała zagrożenie dla egzystencji człowieka.
Kryzys ekologiczny to nie tylko kwestia techniki, ale ma on ścisły związek z kryzysem moralnym (nr 10). U źródeł współczesnego kryzysu ekologicznego leżą – według Ojca św. – zasady hedonizmu i konsumpcjonizmu. Dlatego nowy styl życia winien wyrażać się w nowej odpowiedzialności za ekologię, a także za przyszłe pokolenia.
To nasz Rodak wprowadził pojęcie „grzechu ekologicznego”, które rozwinął papież Franciszek. Jan Paweł II ogłaszający św. Franciszka z Asyżu patronem ekologów w Liście apostolskim Inter sanctos z 29 listopada 1979 r. napisał: „Świętego Franciszka z Asyżu słusznie zalicza się między tych świętych i słynnych mężów, którzy odnosili się do przyrody jako cudownego daru udzielonego przez Boga rodzajowi ludzkiemu”. Również papież Benedykt XVI zwracał uwagę na fakt, że odrzucenie Stwórcy prowadzi do utraty odpowiedzialności za środowisko naturalne.

ANGELA YURIKO SMITH/PIXABAY.COM

W swojej pierwszej encyklice społecznej Caritas in veritate napisał, że „natura jest do naszej dyspozycji nie jak stos przypadkowo rozrzuconych odpadków, ale jako dar Stwórcy, który określił jej wewnętrzne prawa, aby człowiek zaczerpnął z nich należne orientacje, by uprawiał ją i doglądał (por. Rdz 2, 15)” (nr 48). Wezwania do nawrócenia ekologicznego podkreślił papież Franciszek w liście z 6 sierpnia 2015 r., ustanawiając „Światowy dzień modlitw o ochronę stworzenia” i wyznaczając jako datę jego obchodów dzień 1 września.
Z grzechem ekologicznym i tym bardziej z nawróceniem ekologicznym związany jest ekologiczny rachunek sumienia. Należy zauważyć, że kwestia ekologii jest prawie nieobecna w rachunkach sumienia i w spowiedzi. Tym bardziej z radością należy przyjąć pomoce w tym względzie, które można znaleźć na stronach internetowych.
Przykładem może być ekologiczny rachunek sumienia na portalu chrześcijańskich ekologów (www.swietostworzenia.pl) czy Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu (REFA).
Intencję Apostolstwa Modlitwy zapraszającą do modlitwy o szanowanie zasobów ziemi trzeba widzieć w kontekście wspomnianych zagrożeń i grzechu ekologicznego oraz wezwania do nawrócenia i ekologicznego rachunku sumienia.

KS. BOGDAN GIEMZA