Stres szkolny
Stres szkolny nie jest niezwykłym zjawiskiem, ale rodzicom trudno dostrzec,
że dziecko zmaga się z napięciem. Często twierdzimy, że szkoła przy dorosłym życiu
i pracy jest jak wakacje. Prawda jest jednak zupełnie inna.
Już małe dzieci mogą zmagać się z ogromnym stresem związanym z pierwszym dniem w szkole, nową klasą, ale też samym uczęszczaniem do szkoły, pracami domowymi, odpowiedzią ustną czy klasówką. Zadaniem rodziny, gdy zauważy oznaki stresu, jest okazywanie wsparcia i pomocy.
Co może być źródłem stresu szkolnego?
▸ Problemy w nauce: z przyswajaniem materiału, odrabianiem lekcji czy zaliczaniem klasówek. Czasami wystarczy, że dziecku raz coś się nie powiedzie, by nie potrafiło już wybrnąć z trudnej sytuacji.
▸ Trudności adaptacyjne: nie każde dziecko z łatwością nawiązuje relacje i szybko odnajduje się w nowej grupie osób. Odczuwa wtedy samotność, brak wsparcia i bliskich przyjaciół.
▸ Wyśmiewanie przez rówieśników: to częsta przyczyna stresu u dzieci. Gdy z jakiegoś powodu (a nawet bez) staną się obiektem drwin, będą to bardzo przeżywać.
▸ Problem z wystąpieniami publicznymi: konieczność wygłaszania referatów, pokazywania prezentacji czy odpowiedź przy tablicy są źródłem stresu dla większości dzieci.
▸ Nadmiar obowiązków: wielu rodziców organizuje życie dziecka, nie zdając sobie sprawy, że może to być dla niego obciążające. Szkoła i zajęcia pozalekcyjne mogą zabrać czas potrzebny na odpoczynek czy rozwijanie własnych pasji.
▸ Problem ze spełnianiem oczekiwań: przeciętnemu uczniowi trudno spełnić oczekiwania rodziców; dziecko może nie mieć wystarczających zdolności, by świetnie radzić sobie w każdej dziedzinie.
Do objawów stresu szkolnego zaliczyć można przede wszystkim: bóle brzucha, głowy, wzmożone napięcie mięśni, drażliwość, obniżenie odporności, płaczliwość, spadek koncentracji, apatię, zachowania agresywne, zaniedbywanie obowiązków, niechęć do chodzenia do szkoły.
Stres jest naturalnym uczuciem i bywa motywujący. Gdy jednak rodzic zauważy, że jego dziecko nie radzi sobie ze stresem i żyje w silnym napięciu, powinien wkroczyć do akcji.
Jak pomóc dziecku
przezwyciężyć
szkolny stres?
Przede wszystkim rozmawiaj! Pytaj, jak było w szkole, interesuj się szkolnym życiem dziecka, staraj się doradzać i wspierać – nie tylko w kwestiach lekcji, ale także emocjonalnych. Bądź przykładem.
RYS. MWM
Rano jedz z dzieckiem śniadanie i przygotuj drugie śniadanie składające się z produktów, które dziecko lubi, dzięki temu sprawisz mu dodatkową przyjemność. Odrabiajcie razem lekcje. Jeśli stres wynika z problemów w nauce, to uda ci się szybko to odkryć i pomóc dziecku, zanim narobi sobie zaległości. Zapewnij dziecku relaks i odskocznię od szkoły. Po zajęciach w szkole dobrze jest zgubić stres na rowerze, basenie lub długim spacerze. Chwal i nagradzaj, jeśli dobrze radzi sobie w szkole lub naprawdę się stara. Wspólnie czytajcie lektury i przygotowujcie prezentacje. Dziecko będzie miało szansę przećwiczyć publiczne wystąpienia w gronie rodziny. Wspólnie analizuj i wyciągaj wnioski. Jeśli dziecko cierpi, bo dostało złą ocenę, nie karć go dodatkowo. Wspólnie zastanówcie się, co poszło nie tak i jak można to naprawić. Obserwuj!
Nie szpieguj dziecka, ale słuchaj uważnie i obserwuj jego zachowanie. Postaraj się nie przeoczyć okresu, w którym narastają problemy. Rozmawiaj o własnych doświadczeniach. Podziel się z dzieckiem własnymi wspomnieniami ze szkoły, by pokazać mu, że wiesz, co przechodzi. Porozmawiaj z wychowawcą. Jeśli z jakiegoś powodu dziecko nie chce mówić o swoich problemach, porozmawiaj o tym z jego wychowawcą.
Jeśli mimo starań stres u dziecka narasta, należy poszukać pomocy u specjalisty. Rozmowa z psychologiem może okazać się ratunkiem dla dziecka, które nie radzi sobie z napięciem.
ALEKSANDRA ASZKIEŁOWICZ
