ABECADŁO RODZINNE

Nastolatek

Jeśli idzie o wychowanie nastolatków, najczęściej spotykamy się z poradami dotyczącymi tego, jak z nimi postępować.
A może warto zastanowić się nad tym, czego nie robić?

Oto lista antyzasad postępowania z nastolatkiem.
1. Oczekuj rzeczy nierealnych i żądaj tego, co niemożliwe. W każdym domu powinny być zasady. Muszą być jasne, czytelne i zrozumiałe. Nie muszą być pisane – wiele takich zasad jest oczywistych, a rodzice swoim przykładem i wieloletnim tłumaczeniem pokazują dzieciom, na czym one polegają. Oczywiście zasady zmieniają się, bo w miarę jak dziecko rośnie, oczekujemy od niego innych rzeczy, nakładamy obowiązki, dostosowujemy je do zmieniającej się sytuacji rodzinnej. Jednak wielu rodziców wobec nastolatków zaczyna mieć nierealistyczne wymagania i oczekiwania. A nastolatek to nie osoba dorosła. Nie można mu powierzyć obowiązków na miarę osoby dorosłej. Także odpowiedzialność musi być taka, aby dziecko mogło ją udźwignąć.
2. Spodziewaj się najgorszego. Jeśli obawiasz się najgorszych zachowań i problemów z dorastającym dzieckiem i podświadomie ich oczekujesz – nie rób tego! Twój nastolatek może być bardziej uparty i zbuntowany niż do tej pory, ale jego główne cechy charakteru się nie zmieniły. Pozostań ze swoim nastoletnim dzieckiem w kontakcie, słuchaj go, zaspokajaj potrzeby, a dziecko nie będzie miało powodu, aby się przesadnie buntować.
3. Nie „zajmuj” się dzieckiem. Nastoletnie dzieci oczekują rosnącej niezależności i samodzielności, chcą też móc decydować o sobie, nadal jednak potrzebują rodziców i prawdziwego kontaktu z nimi. Traktowanie dziecka z szacunkiem pomaga mu poradzić sobie z problemami. Jeżeli dziecko nie zgadza się z rodzicem, ma do tego prawo. Zrozumienie i wysłuchanie pozwala uniknąć niepotrzebnych animozji. Dlatego staraj się być dla dziecka ostoją i przewodnikiem, a nie kimś, kto tylko narzuca swoją wolę i wymaga.
4. Dyryguj i rozkazuj. Mówi się: „mam dziecko”. To naturalne. Jednak jeśli traktujesz swojego nastolatka w kategoriach „mam”, to twoje rodzicielstwo stanie się trudniejsze. Kiedy podejmujesz decyzje za dziecko, z pominięciem jego opinii, prowokujesz sprzeciw i bunt. Zamiast tego spróbuj swojego nastolatka włączyć w proces decyzyjny. Niech czuje się osobą ważną i odpowiedzialną.
5. Traktuj jak bezbronne maleństwo. Dzieci dorastają. Pamiętaj o tym, że choć twoje nastoletnie dziecko jest nadal zależne od Ciebie, nie jest już maluszkiem, którym się trzeba stale opiekować. Przestań więc robić pewne rzeczy za dziecko, pozwól mu samemu spróbować i przekonać się, jakie są konsekwencje takiego czy innego postępowania.

RYS. MWM

6. Rozpieszczaj. Chroń dziecko zawsze i wszędzie, a przyjdzie sytuacja, że Ci się to nie uda. Wtedy oboje przeżyjecie szok. Dziecko musi nauczyć się radzić sobie z trudnościami i emocjami. Może to zrobić tylko w jeden sposób: przeżywając to samodzielnie i doświadczając tego. To, co musimy zrobić jako rodzice, to przygotować dzieci do życia. Jeśli jest jakiś problem, porozmawiaj o tym, także o możliwych rozwiązaniach, ale pozwól dziecku podjąć decyzję. Wspieraj i pocieszaj, ale nie pozwól się kryć za swoimi plecami.
7. Nie ucz bycia odpowiedzialnym
. Zmierz się z faktem, że dorastające dziecko nie potrzebuje Ciebie zawsze i do wszystkiego. Nawet jeśli popełni błędy, to dzięki nim może się czegoś nauczyć. Jeżeli obawiasz się, że podejmie złe decyzje, zawczasu ucz odpowiedzialności: nie tylko za siebie, ale i za dom, rodzinę, otoczenie, społeczeństwo.
8. Używaj pieszczotliwych przezwisk. Zdrobnienia imienia, zabawne przezwiska są słodkie, ale sprawiają, że dziecko czuje się bardziej dziecinne niż jest naprawdę. Takie zwracanie się do dziecka należy w pewnym momencie ograniczyć, zwłaszcza w obecności kolegów. W pewnym wieku dziecko może zażyczyć sobie, aby zwracać się do niego w określony sposób, i prośbę tę należy uszanować. Uważne słuchanie dziecka sprawia, że dziecko uważniej słucha.

ALEKSANDRA ASZKIEŁOWICZ