Papieskie Dzieła Misyjne w służbie Kościołowi Powszechnemu
Od nowa czy ODNOWA misyjnej natury Kościoła? – gra słów czy istota rzeczy?
Ochrzczeni i powołani jesteśmy, by od nowa, ciągle wzbudzać w sobie, naszych
wspólnotach, rodzinach ducha misyjnej odpowiedzialności za Kościół.
ODNOWA zaś potrzebna jest NAM wszystkim, byśmy mogli w duchu wiary
i odpowiedzialności za Kościół Powszechny odpowiedzieć na apel Jezusa.
MIROSŁAWA BABIJ
Wrocław
Misyjne rozesłanie w archikatedrze wrocławskiej salezjańskich wolontariuszy misyjnych.
Wrocław, 9 czerwca 2019 r.
MACIEJ RAJFUR/FOTO GOŚĆ
Ochrzczeni i posłani: Kościół Chrystusa w misji na świecie to temat obchodzonego w październiku 2019 r. Nadzwyczajnego Miesiąca Misyjnego ogłoszonego przez papieża Franciszka i orędzia na Światowy Dzień Misyjny z racji 100. rocznicy ogłoszenia Listu Apostolskiego Maximum illud papieża Benedykta XV (30 XI 1919).
Kościół z natury swej jest misyjny
Przypomniał o tym w swoich dokumentach Sobór Watykański II. W Dekrecie Misyjnym Ad gentes Ojcowie Soboru uznali, że dzieło ewangelizacji to podstawowe zadanie całego Ludu Bożego. „Wszyscy synowie Kościoła winni mieć żywą świadomość odpowiedzialności za świat, powinni pielęgnować w sobie ducha prawdziwie katolickiego i poświęcić swe siły dziełu ewangelizacji” (DM 36). Wciąż aktualne wezwanie Jezusa: „Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu” (Mk 16, 15) przynagla i zobowiązuje nas do odnowy zaangażowania misyjnego.
Jan Paweł II w encyklice Redemptoris missio widział w misyjnej działalności Kościoła drogę do wzmocnienia wiary i tożsamości chrześcijańskiej, które nadają nowy entuzjazm chrześcijańskiemu życiu. „Nikt wierzący w Chrystusa, żadna instytucja Kościoła nie może uchylić się od tego największego obowiązku: głoszenia Chrystusa wszystkim ludziom” (RMs 3). „Nie możemy być spokojni, gdy pomyślimy o milionach naszych braci i sióstr, tak jak my odkupionych krwią Chrystusa, którzy żyją nieświadomi Bożej miłości” (RMs 86).
Dzisiaj szczególnie zaangażowanie w misyjną działalność Kościoła jest łaską i darem, wyzwaniem i nakazem dla wszystkich ochrzczonych. Papież Franciszek zachęca, byśmy wyzbyli się duszpasterskiego pesymizmu i otworzyli na radość Ewangelii. Każdy, z mocy chrztu św., winien czuć się posłanym do jej głoszenia. „Jak mnie Ojciec posłał, tak i ja was posyłam pełnych Ducha Świętego dla pojednania świata” (por. J 20, 19-23; Mt 28, 16-20).
Z pomocą przychodzą nam Papieskie Dzieła Misyjne. Są to struktury organizacyjne w Kościele, których wspólnym celem jest wspieranie misyjnej działalności Kościoła i rozbudzanie ducha misyjnego wśród wiernych.
Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary. Sięga ono swoją historią 1882 r. Jego założycielką była Paulina Jaricot. W Polsce zostało zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1928 r. Stawia sobie za cel kształtowanie odpowiedzialności za misje w obszarze Kościołów lokalnych.
Jak podkreślił Jan Paweł II: „Kościoły lokalne powinny ożywiać swoją działalność duchem misyjnym jako zasadniczy element duszpasterstwa zwyczajnego w parafiach, stowarzyszeniach, grupach – zwłaszcza młodzieżowych” (RMs 83).
Od czego zatem trzeba zacząć, aby wnieść ducha misyjnego do naszych parafii? Jakiś czas temu odpowiedź na to pytanie dali słuchacze Szkoły Animatorów Misyjnych w Skorzeszycach: „Umisyjnić proboszcza”. Od tamtej chwili wiele się zmieniło, ale być może i dziś jest to wyzwanie dla świeckich, którzy pragną, by w ich parafiach organizowane były nabożeństwa misyjne, powstało koło misyjne czy też istniejące już grupy parafialne angażowały się w misyjną działalność Kościoła.
Papieskie Dzieło św. Piotra Apostoła. Powstanie tego Dzieła ściśle wiąże się z sytuacją Kościołów lokalnych w połowie XIX w. Dużej liczbie powołań kandydatów do kapłaństwa towarzyszył brak środków finansowych potrzebnych na ich wykształcenie. Impulsem do powstania Dzieła stał się list biskupa Nagasaki w Japonii, w którym opowiedział o swoim kłopocie, iż z powodu braku środków nie może przyjąć do seminarium wszystkich chętnych kandydatów.
Z pomocą biskupowi przyszła Stefania Bigard-Cottin, która wraz z córką postanowiła całkowicie poświęcić się misjom, zdobywając środki na kształcenie seminarzystów. Z czasem ufundowano Seminarium w Kanadzie, wskazując za patrona św. Piotra Apostoła, a papież Leon XIII inicjatywę podjętą przez panie Stefanię i Joannę Bigard nazwał Dziełem św. Piotra Apostoła.
Patronką Dzieła jest św. Teresa od Dzieciątka Jezus. „Jest ono ukierunkowane na duchowe i materialne wspieranie powołań w krajach misyjnych. Umacnia współpracę misyjną w Kościele Powszechnym”.
Jan Paweł II w encyklice Redemptoris missio stwierdził, że Kościoły lokalne, które choć zakorzenione we własnym narodzie i kulturze, powinny zachowywać uniwersalistyczny zmysł wiary, a więc dawać i przyjmować od innych Kościołów dary duchowe, doświadczenia duszpasterskie, doświadczenia związane z pierwszym przepowiadaniem i ewangelizacją, jak też pracowników apostolskich i środki materialne. Papież Benedykt XVI docenił zaś rodzinę jako pierwsze i ważne środowisko, w którym kształtują się powołania.
Istniejące od 1889 r. Papieskie Dzieło św. Piotra Apostoła także dziś wspiera kształcenie lokalnych powołań, zwłaszcza w krajach, które same nie są w stanie sprostać zadaniu. Dzieło św. Piotra Apostoła pomaga w kształceniu przyszłych misjonarzy, przygotowaniu kadry zajmującej się formacją seminarzystów oraz budowaniu i wyposażaniu seminariów i domów formacyjnych na misjach.
Papieska Unia Misyjna. Jest duszą innych dzieł misyjnych. To stowarzyszenie kapłanów, kleryków, zakonników i świeckich, którzy z pasją oddają się misjom. Celem i zadaniem PUM jest wzbudzanie w Kościele autentycznego entuzjazmu wiary, owocnego zaangażowania się w dzieło ewangelizacji.
Osoby należące do PUM dbają nie tylko o własną formację misyjną, ale też propagują ją wśród kleryków, kapłanów i zakonników. Przybliżają idee innych dzieł misyjnych, stwarzają możliwości do zaangażowania się na rzecz misji, studiują i upowszechniają znajomość dokumentów Kościoła o misjach.
Podejmują też wiele inicjatyw służących misjom. Organizują Szkołę Animatorów Misyjnych dla zainteresowanych prowadzeniem animacji misyjnej w swoich środowiskach. W trosce o przyszłych kapłanów w krajach misyjnych od października 2013 r. podjęto akcję Ado Mis, czyli Adopcji Misyjnych Seminarzystów, a kanwą wszystkich inicjatyw Dzieła jest Różaniec Misyjny.
Papieskie Dzieło Dziecięctwa Misyjnego. Swoje powstanie zawdzięcza bp. Karolowi de Forbin-Janson i potrzebie wychowania, ewangelizacji i ratowania chińskich dzieci. Mimo różnorakiej działalności bp. Karola potrzeby misyjne Kościoła wysuwały się na pierwszy plan. Odbywając liczne podróże zagraniczne, rozmawiał z kapłanami i wiernymi, korespondował też z misjonarzami i w ten sposób zdobywał wiedzę o trudnej sytuacji dzieci w różnych krajach. Do pomocy im zachęcił swoich najmłodszych rodaków i angażując w swą działalność biskupów Francji, doprowadził do powstania w 1843 r. Stowarzyszenia Świętego Dziecięctwa Pana Jezusa, później przemianowanego na Dzieła Dziecięctwa Misyjnego.
W Polsce rozpoczęło ono działalność w 1858 r. i mimo zaborów objęło swym zasięgiem cały kraj. Działalności tej nie przerwały I wojna światowa ani powojenny kryzys. Dopiero II wojna światowa i zawirowania ustrojowe, które po niej nastąpiły, na dłuższy okres zahamowały pracę misyjną polskiego Kościoła. W latach 70. XX w. na nowo odrodziły się struktury organizacyjne Papieskich Dzieł Misyjnych.
Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci. Działa na rzecz dzieci w krajach misyjnych.
Podejmuje wiele inicjatyw, które zawierają się w haśle Dzieci dzieciom świata.
Przez organizację szeregu przedsięwzięć misyjnych (Kolędnicy misyjni, Misyjny Dzień Dziecka, misyjny dzień Białego Tygodnia itp.) uwrażliwia dzieci na sytuację ich rówieśników w krajach misyjnych, rozpala entuzjazm i zapał do podejmowania wysiłków na rzecz pomocy dzieciom świata.
Zachęcając do modlitwy, wyrzeczeń, zbierania znaczków czy ofiar oraz podejmowania dobrych uczynków, uczy wrażliwości i otwartości na innych.
Dziecięce ofiary są składową funduszu PDMD przeznaczonego na tworzenie i wsparcie projektów misyjnych. Praca wychowawczo-formacyjna w ramach PDDM przebiega etapowo. W pierwszej kolejności zwraca się uwagę na formację dzieci i młodzieży, by rozbudzić w nich wrażliwość misyjną (poprzez np. spotkania z misjonarzami, lekturę czasopism misyjnych, tematykę katechez, projekcję filmów nt. sytuacji dzieci w krajach misyjnych). Drugim etapem jest pogłębianie wiedzy religijnej o sytuacji Kościoła w świecie.
Trzeci etap pracy z dziećmi na rzecz Kościoła misyjnego przejawia się w podejmowaniu inicjatyw dla rówieśników w krajach misyjnych.
