Skąd się bierze biskup?

„Papież chce, by biskupi…”, „Papież prosi biskupów”, a czasami – jak w przypadku biskupów z Kazachstanu – to „Biskupi apelują w liście do Papieża Franciszka…”. Zatem z pewnością, abstrahując od podejmowanych tematów, można zauważyć pewną intensyfikację na linii relacji: papież–biskupi. Wyraźną bowiem cechą sprawowania urzędu przez Papieża Franciszka jest jego posługa kolegialna. Od początku pontyfikatu Papież kładzie nacisk na to, że jest Biskupem Rzymu, czyli współbratem w biskupstwie wobec innych biskupów, zachowując oczywiście pierwszeństwo.
Biskup też człowiek
Wracając jednak do pytania postawionego w tytule.
Od razu warto zaznaczyć, że tematem rozważań nt. „Skąd się bierze biskup?” nie są dokumenty, które dokładnie wyjaśniają procedury, według których papież znajduje kandydatów na biskupów.
Pytanie: „skąd?” sięga głębiej.
Według oficjalnych danych z 2005 r. w świecie było 4841 biskupów. Wyobraźmy sobie: to prawie pięć tysięcy konkretnych historii. Pięć tysięcy opowieści o domach, w których wzrastał każdy z późniejszych biskupów. Pięć tysięcy historii o ich rodzicach, podwórkach, znajomych ze szkolnej ławy. W końcu to pięć tysięcy mikroopowieści zanurzonych w historii świata, którą na różnych kontynentach piszą: wojny, kataklizmy, ubóstwo, nędza, ale i dobrobyt, a także ogromny rozwój cywilizacyjny. Można się pokusić o stwierdzenie, że to być może nawet pięć tysięcy nic niemających ze sobą wspólnego narracji. A jednak wszystkie mają jeden wspólny wątek: każdego z późniejszych biskupów – już po decyzji Papieża – nuncjusz apostolski zapytał, czy przyjmuje wybór na biskupa. Co takiego było w ich sercach, w historii ich życia, kierowanej przez Bożą Opatrzność, że wszyscy oni, tych 4841 mężczyzn odpowiedziało: „tak”?
Bywa, że coraz częściej dziennikarze pytają biskupów o to, gdzie wzrastali, wśród kogo, co ich kształtowało wtedy i co ich kształtuje dzisiaj, pytają o przewodników duchowych, przeczytane lektury, hobby, ale też… o to, jak się modlą i jak radzą sobie z wątpliwościami, czy je w ogóle mają?
Papież Franciszek na każdym kroku mówi o owczarni, którą kierują pasterze, o byciu ojcem dla wspólnoty, do której Papież posyła danego biskupa. Mówi wprost: biskup to ten, który powinien być na początku, w środku i na końcu stada, które zostało mu powierzone. To pasterz, od którego czuć zapach jego owiec. By to wszystko było możliwe, powinno realizować się duszpasterstwo spotkania, obecności, o którym również mówi Ojciec Święty. Pasterz musi być ze swoimi owcami.
W drodze do świętości
By ta obecność była pięknym i dobrym spotkaniem, które wszystkich prowadzi w jedną stronę – ku świętości, to powinna się definiować również jako poznanie. Może nie tylko zadaniem biskupa jest poznać swoich wiernych, co oczywiście formalnie ma swoje miejsce przy okazji tzw. wizytacji kanonicznych, ale i zadaniem wiernych jest poznawać swojego biskupa? Szukając bowiem w dzisiejszym świecie autorytetów, przewodników, potrzebujemy relacji autentycznej, opartej na zaufaniu i otwartości. Jednak, by to spotkanie nie było powierzchowne, by nie utknęło na pytaniu: Co słychać?, potrzebujemy również czasu, w którym się odnajdziemy, czasu i przestrzeni, o którą należy zadbać. Jak to zrobić? Być może, tak jak on czasem w salce parafialnej pyta nas o to, skąd jesteśmy, skąd pochodzą nasi rodzice, pyta o imiona synów, tak i my – Kowalscy, tworzący wielką owczarnię, moglibyśmy podpytać go o drogę, która prowadziła do rodzinnego domu, mijane sklepy, domy i ludzi – pytać nie po to, by ze wścibskością podglądać nie swoje wspomnienia, ale by zrozumieć, poznać się i zrobić krok w swoim kierunku.