Dokumenty konieczne do zawarcia małżeństwa

Wszelkie działania prawne i kanoniczne dokonywane są na podstawie wiarygodnych dokumentów publicznych, które potwierdzają pozycję cywilną i kanoniczną osoby fizycznej lub stają się świadectwem potwierdzającym zaistnienie istotnego dla danej osoby wydarzenia.
Na ich podstawie stwierdzamy fakty, jak również tożsamość danej osoby, jej wykształcenia, stan zdrowia, zdobyte kwalifikacje itp.
Wartość wiarygodnych dokumentów
Dokumenty wymagane jako konieczne i pomocne przy kanonicznym badaniu narzeczonych to: dokument ze zdjęciem, potwierdzający tożsamość osoby narzeczonego i narzeczonej, jasno wskazujący również na zamieszkanie strony, choć w aktualnych dowodach osobistych nie zamieszcza się miejsca zamieszkania. Należy jednak rozróżnić miejsce urzędowego zameldowania nupturientów od miejsca faktycznego ich zamieszkania. Może to być to samo miejsce, często jednak bywa różnie. Dla czynności kanonicznych istotne jest miejsce faktycznego zamieszkania narzeczonego i narzeczonej i z tego faktu wypływające konsekwencje prawnokanoniczne: własna parafia, proboszcz własny, ważność i godziwość jego kanonicznych uprawnień do przeprowadzenia badania narzeczonych, do wystawienia licencji czy też udzielenia delegacji kapłanowi asystującemu przy wyrażeniu zgody małżeńskiej itp. W toku czynności wstępnych koniecznie należy wskazać na dokładny adres zamieszkania, a więc miejsce rzeczywistego przebywania nupturientów, oraz na miejsca, w których zainteresowane osoby przebywały od 16 roku życia, i przez jaki czas.
Może to w uzasadnionych okolicznościach spowodować obowiązek skierowania do poprzedniej parafii słusznej prośby o wygłoszenie zapowiedzi przedślubnych, celem potwierdzenia stanu wolnego, naturalnych zobowiązań stron wynikających z zakończonych związków z innymi osobami, czy też ewentualnie niezdolności do podjęcia i wypełnienia istotnych obowiązków małżeńskich po stronie jednego z narzeczonych.
Kolejnym dokumentem jest: świadectwo (metryka) chrztu w pełnym odpisie: co oznacza, że obowiązkowo w uwagach winno zostać umieszczone wyraźne odniesienie się do faktu zawarcia lub braku zawarcia małżeństwa. Bez takiej adnotacji świadectwo chrztu nie spełnia wymogów koniecznych do potwierdzenia stanu wolnego nupturienta.

Świadectwo chrztu
Przedstawienie aktualnego świadectwa chrztu przez obydwie strony jest również konieczne, kiedy mamy do czynienia z sytuacją zawarcia małżeństwa mieszanego.
Wówczas wiarygodny zapis zapewnia nam możliwość dokładnego sprawdzenia samego wyznania strony niekatolickiej, samej treści merytorycznej dostarczonego świadectwa, jak również upewnienia się: czy w tym wyznaniu (w tej wspólnocie chrześcijańskiej) chrzest jest ważnie celebrowany i czy Kościół katolicki uznaje jego ważność?
O tym można się przekonać, zapoznając się z treścią i ustaleniami wspólnej deklaracji o wzajemnym uznaniu chrztu, wydanej przez Kościół katolicki i inne wspólnoty chrześcijańskie.
Aktualnie ocenę tej sprawy, a więc ważności chrztu w poszczególnych wspólnotach chrześcijańskich, wydaje Kongregacja Nauki Wiary, która w dokumentach autorytatywnie stwierdza ważność lub nieważność chrztu.
W jednym z ostatnich orzeczeń w tej kwestii Kongregacja Nauki Wiary stwierdziła, że chrzest udzielany we wspólnocie Mormonów nie jest sakramentem, dlatego nie może być uznany za podstawę i fundament życia sakramentalnego w Kościele katolickim.
W przypadku gdyby nie można było uzyskać świadectwa chrztu dla katolika, a więc wiarygodnego potwierdzenia faktu chrztu narzeczonego, np. wskutek zaginięcia czy zniszczenia oryginalnych ksiąg metrykalnych i dokumentów, to wówczas można sporządzić tzw. akt uznania.
Sporządza się go na podstawie zaprzysiężonych zeznań świadków i ustala się okoliczności zaistnienia samego faktu chrztu osoby oraz jej stan wolny.