Olśnienia

Wydaje mi się, że to nieopanowanie w pisaniu jakoś komunistom wynagrodziłem, do czego przyczynił się tenże Bartusiak, bo przyszedł do mnie pewnego wieczoru i przedstawił mi sprawę, której też do dziś ostatecznie nie rozgryzłem.
Powiedział mi, że Niemcy zatrzymali dwóch ludzi, podejrzewając ich, że są partyzantami, choć na szczęście nie mieli przy sobie broni. Chodzi o to, ażeby jeszcze dziś pójść do ortskommandanta i zaświadczyć o nich, że to spokojni, przyzwoici ludzie.
– Przecież ja ich chyba nie znam – zdziwiłem się.
– Ani ja – odpowiedział. – Oni są z Wójtowej. Sprawa jest bardzo delikatna, wydaje się, że Niemiec już wziął łapówkę i gotów jest ich puścić, ale chce być kryty i potrzebne mu jest jakieś poręczenie, wystarczy mu PolKO.

Musi to być dziś, bo jutro musiałby już sprawę oddać w ręce Gestapo, a ci by się z nimi nie bawili.
Wydawało mi się, że coś tam zrozumiałem.
Jeżeli byli z Wójtowej, to są to na pewno komuniści, bo ta wieś miała taką opinię. Mówiło się zresztą potem, że wszyscy z Wójtowej „poszli rządzić do Gorlic”. Niemcowi było potrzebne nie tylko poręczenie za zatrzymanych, ale także pewność, że może zaufać łapówkarzom, bo miał nadzieję, że nie mieszałbym się w prowokację. Mógł się także jakoś tym poręczeniem zasłonić może nie tyle przed Gestapo, ile przed podkomendnymi. Bardziej się tego wszystkiego domyśliłem, niż dowiedziałem od Bartusiaka, który dodał mi tylko, że jedynym argumentem, który przemawia przeciw zatrzymanym, jest to, że mieli na nogach niemieckie wojskowe buty.
Nie było czasu na zastanawianie się. Poprosiłem Bartusiaka, żeby chwileczkę poczekał, chciałem zebrać myśli i bodaj przez chwilę się pomodlić.
Z tego, że nie kochałem komunistów, nie mogło wynikać, że nie powinienem zrobić wszystkiego, co możliwe, ażeby ich ratować w niebezpieczeństwie śmierci, choć było to niewątpliwie ryzykowne.
Nie miałem zbyt wiele czasu, bo zbliżała się godzina policyjna; było już dobrze ciemno.