Tak mieszkała św. Jadwiga

Konstrukcję wypełniał piach i kamienie, a płaszcz zewnętrzny stanowiła glina. Najpóźniej od drugiej połowy XI w. gród mieścił też rezydencję książęcą i kaplicę św. Marcina. Obie te kamienne budowle są od wieków zaginione. Te, które dziś odnajdujemy w wykopach archeologicznych, są ceglane i pochodzą z czasów przebudowy naczelnej części grodu na zamek podjętej przez Bolesława Wysokiego w ostatniej tercji XII w.
Pierwszym powstałym wówczas obiektem murowanym była zagadkowa budowla centralna. Wyrastała ona wprost z miąższu drewniano-ziemnych wałów po północnej stronie grodu.
Jej relikty zachowały się jedynie pod ziemią.
Tworzy je 18 ceglanych filarów fundamentowych o kształcie trapezu, rozmieszczonych na okręgu, i dziewiętnasty filar pośrodku, który był kolisty.
Trapezoidalne filary były połączone arkadami i tworzyły pierścień fundamentowy o grubości 2,5 m i głębokości posadowienia ok. 3 m. Średnica kolistego filaru też miała ok. 3 m.
Na poziomie parteru budowla ta była 18-bokiem.
Każdy z narożników wzmacniały zewnętrzne i wewnętrzne filarki.
Jej średnica wynosiła niemal 25 m, co jest ewenementem wśród ówczesnych cylindrycznych budowli europejskich.

Po pewnym czasie, jeszcze za panowania książęcej pary, wrocławski zamek zmienił się nie do poznania. Budowla wieżowa została z obu stron obudowana i przekształcona w monumentalny pałac, który rozciągał się wzdłuż północnego odcinka wału na długości 50 m. Przedsięwzięcie to realizowano w 3–4 etapach, rozpoczynając od wzmocnienia północno-wschodniego zakola wałów drugą wieżą, która ostatecznie uzyskała plan kwadratu. Nowy pałac rozwinął się symetrycznie względem starej wieży o dwie sekcje położone po jej stronie zachodniej i wschodniej.
Elementem scalającym jego bryłę stała się ściana od strony dziedzińca, która przecięła i zarazem zasłoniła starszą budowlę wieżową. Dla wchodzących na teren zamku była to główna fasada pałacowa. Wprawdzie znamy jedynie przebieg jej fundamentów, lecz można przypuszczać, że była równie okazała co elewacja pałacu na zamku w Legnicy, drugim ośrodku stołecznym monarchii śląskich Henryków. Legnicki pałac przy swej długości 61,5 m był jedną z pięciu największych budowli rezydencjalnych Europy, a zachowane w lapidarium pozostałości kamiennych obramień jego otworów świadczą o bardzo wysokim poziomie artystycznym książęcych warsztatów budowlanych.
Pałace na zamkach we Wrocławiu i Legnicy nie były jedynymi domami świętej księżnej. Niewielkie kamienne palatium z kaplicą znajdowało się także na zamku we Wleniu, który stanowił przynależne jej wiano. Inny dom, być może wówczas jeszcze drewniany, znajdował się na zamku w Krośnie.
Księżna modliła się w nim podczas bitwy z Tatarami pod Legnicą.
Z mecenatem budowlanym księcia Henryka Brodatego oraz św. Jadwigi lub ich syna Henryka Pobożnego można też łączyć kaplicę odkrytą na terenie dawnego zamku wrocławskiego w 1970 r.

Była ona położona w sąsiedztwie pałacu i dopełniała jego program funkcjonalny o przestrzeń sakralną, niezbędną w średniowiecznych zespołach rezydencjalnych. W sensie architektonicznym było to założenie centralne na planie kwadratu z trzema absydami przy ściętych narożnikach.
Prezbiterium zamykała czwarta absyda.
Obecnie relikty murów kaplicy zachowane są pod ziemią na poziomie ok. 1,8–2,8 m poniżej ulicy św. Marcina i przyległych terenów klasztornych.
Jadwiga bywała na wrocławskim zamku aż do śmierci Henryka Brodatego w 1238 r., a następnie przeniosła się na stałe do klasztoru Sióstr Cysterek w Trzebnicy, będącego fundacją książęcej pary.

Jedyne, co pozostało widoczne nad ziemią z dawnej warowni, to kaplica św. Marcina, północny fragment muru obronnego i baszta bramna; zresztą też później rozebrana.
Począwszy od połowy XIX w. dwory kanoników były przebudowywane na wielkie neogotyckie gmachy konwiktu św. Anny. Nikt wówczas nie pamiętał o ich zamkowych początkach.
Jednakże kiedy w 1851 r. na wrocławskim grodzie Piastów, w miejscu dawnych pałaców i kanonickich dworów, osiadły Siostry Szkolne de Notre Dame, jedno z wąskich okienek komnaty kanonika obrosło tradycją okienka, przez które św. Jadwiga rozdawała chleb ubogim.
Pamiętana była bowiem wielka pobożność i surowa asceza Świętej oraz jej troska o ubogich. Pierwsze wykopaliska odbyły się w końcu lat 80. XX w. pod ogrodem i w piwnicach domu owych Sióstr oraz pod dziedzińcem przyległego klasztoru Sióstr Nazaretanek.
Odkryte wówczas przez Edmunda Małachowicza relikty potężnych budowli zamkowych w większości powtórnie zasypano ziemią i zagruzowano. W 2012 r. ukończono odbudowę tej części domu zakonnego Sióstr de Notre Dame, która legła w gruzach w czasie wojny. Relikty zamku, wydobyte powtórnie spod ziemi i poddane konserwacji, doczekały się częściowej ekspozycji w murach piwnicy i przyziemia. Prowadzi po nich trasa turystyczna, stanowiąca być może zalążek przyszłej większej ekspozycji. Poza budynkiem znajduje się bowiem dalsza część fundamentów piastowskiego palatium. Jego rozległość i wymiary odkrytych murów dają wyobrażenie o niezwykłości wrocławskiej warowni.
Jest to Piastowska Pieczęć odciśnięta na Wrocławiu. Nie zmarnujmy tego dziedzictwa.