Błogosławiony Czesław Patron naszej codzienności

Wojciech Iwanowski: Ojcze, kto to jest święty?
O. Norbert Oczkowski: Święty to ten, kto żyje w zażyłości z Bogiem. Dziś dużo mówi się o dobrym, moralnym życiu, ale można przecież znaleźć dobrych hinduistów i muzułmanów. Należy sobie zadać pytanie, dlaczego jako chrześcijanin jestem dobry? Odpowiedzią jest Jezus Chrystus. Jestem dobry, bo On był dobry. Miłuję, bo On miłował. Żyję z Jezusem i ten duch Jezusowy przenika mnie od wewnątrz. Chrześcijanin to ktoś, kto mówi za św. Pawłem: „Dla mnie żyć – to Chrystus, a umrzeć – to zysk” (Flp 1, 21). Zatem świętość to życie na sposób Chrystusowy. O kimś, kto tak żyje, nie zapomina się. Tak właśnie było z bł. Czesławem. Był tak wyrazisty, że nie sposób było go nie zauważyć i nie sposób było go zapomnieć. Mimo braku wielu szczegółowych informacji o jego życiu pamięć o nim jest wciąż żywa.
Dlaczego Kościół wynosi poszczególne osoby na ołtarze?
W 2012 r. generał zakonu zapytał mnie: po co kanonizować bł. Czesława? Świętym czy błogosławionym na pewno nie jest to potrzebne. Może więc jest to ważne dla samego Wrocławia, dla jego tożsamości? Dzięki temu uświadamiamy sobie, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy, jakim ludem jesteśmy.
Święci są dla nas przykładem, że można wieść żywot Chrystusowy, mimo powszechnej opinii o ciężarze w sprostaniu wymaganiom Ewangelii.
Dla podkreślenie znaczenia Czesława dla wrocławian wystarczy beatyfikacja, dopuszczająca do lokalnego kultu. Po co więc kanonizować Czesława?
Czesław nawiązuje do korzeni miasta, Śląska, Polski i całej Europy. Korzeni, które wyrosły na gruncie Ewangelii.
Życie tych wielkich ludzi, których pamiętamy do dzisiaj, to życie naznaczone Chrystusem na tutejszy sposób. Patrząc na ich życie, chrześcijaństwo, możemy szukać inspiracji, w jaki sposób budować współczesność Wrocławia, Śląska, Polski czy Europy. Wynosząc na ołtarze Czesława, pokazalibyśmy całemu Kościołowi, skąd jesteśmy i dokąd zmierzamy.
Kanonizacja Czesława ukazałaby też, że w różnych warunkach społecznych można wykazać się odwagą życia wartościami Ewangelii.
Kiedy zatem można spodziewać się kanonizacji bł. Czesława?
Gdy zaczynałem pracę we Wrocławiu, mówiło się, że kanonizacja Czesława będzie bardzo trudna, wręcz niemożliwa. Proces udowodnienia heroiczności cnót, który przeprowadza się podczas kanonizacji, w przypadku braku źródeł jest niewykonalny. Jest jednak druga droga. Chodzi o wykazanie ciągłości kultu. Tą drogą wyniesiono na ołtarze innego wielkiego dominikanina – św. Alberta Wielkiego. Dzisiaj zatem należałoby wykazać jedynie historyczność kultu.

Co Wrocław zawdzięcza Czesławowi?
Czesław miał ocalić Wrocław podczas najazdu Mongołów w 1241 r. Po jego gorliwej modlitwie na niebie miała pojawić się zorza, która spowodowała panikę wśród oblegający gród najeźdźców i zmusiła ich do ucieczki. Rok później Czesław umiera w opinii świętości, a mieszkańcy Wrocławia obierają go sobie za obrońcę i opiekuna. Nie bez znaczenia wydaje się też rola konwentu dominikanów w społeczności miasta.
Najazd łupieżców ze stepów Azji był czymś, co nieodwracalnie zmieniło Wrocław. Ocalał tylko Ostrów Tumski z zabudowaniami zamku i katedry.
Tam schronili się mieszkańcy miasta.
Wszystko inne trzeba było podnosić z gruzów i odbudowywać od zera. Wtedy też dokonało się ponowne lokowanie Wrocławia. Na nowym planie miasta pojawił się klasztor dominikanów.
Kaznodzieje byli obecni w mieście już od 1226 r. właśnie za sprawą bł. Czesława.
Brali czynny udział w odbudowie miasta. Z czasem kościół z konwentem św. Wojciecha, przy obecnym placu Dominikańskim, wyrósł na jedną z głównych świątyń miasta. Dzięki tym wydarzeniom Czesław zapewnił sobie szczególną pamięć wrocławian.
Bł. Czesława ogłoszono patronem Wrocławia dopiero w 1963 r. Na usta ciśnie się pytanie: dlaczego tak późno?
Jest tak, że dominikanie nigdy nie mieli serca do swoich świętych. Tak było choćby z założycielem, czyli św. Dominikiem Guzmanem. Nie chodzi tu jednak o coś złego. Jesteśmy zakonem kaznodziejskim. Tym się właśnie zajmujemy.
Robimy swoją robotę. Głosimy Dobrą Nowinę o zbawieniu – Ewangelię.
To było i jest najważniejsze. Dlatego też beatyfikacja dokonała się tak późno.
Może trzeba, żeby ktoś nas zmobilizował, np. czytelnicy „Nowego Życia”.
To jest chyba też powód tak późnego oficjalnego ogłoszenia Czesława patronem Wrocławia. Nigdy o to formalnie nie zabiegano, a że za patrona uchodził i do teraz istnieje o tym przekonanie, świadczy choćby pamięć o jego życiu – wciąż żywa wśród mieszkańców miasta nad Odrą.