Seria: Prekursorki kultu Miłosierdzia Bożego
S. JÓZEFA MANÉNDEZ DEL MORÁL (1890-1923)
„APOSTOŁKA DOBROCI I MIŁOSIERDZIA”
Trudna była droga życiowa hiszpańskiej zakonnicy, która otrzymała treść orędzia o nieskończonym miłosierdziu Boga w aspekcie Najświętszego Serca Jezusowego. Początkowo było ono skierowane do kapłanów i osób konsekrowanych, wkrótce jednak przyjęło charakter globalny. Wizjonerka bowiem, posługując się opisami wydarzeń z życia i śmierci Jezusa Chrystusa, usiłowała ukazać największy przymiot Boga, jakim jest Jego nieskończenie miłosierdzie dla świata, a nie tylko dla osób wybranych.
Ks. Józef Mandziuk
Warszawa
Józefa Menéndez urodziła się 4 lutego 1890 r. w Madrycie, jako drugie dziecko Leonarda i Łucji del Morál. Wychowana w rodzinnej atmosferze religijnej, w dzieciństwie spotkała św. José Marię Rubio, jezuitę, który stał się jej kierownikiem duchowym. Już wtedy złożyła Bogu wieczysty ślub czystości i podjęła decyzję pójścia drogą rad ewangelicznych. Ukończyła z wyróżnieniem czteroletni kurs szycia i kroju i ze względu na sytuację rodzinną podjęła się samodzielnego prowadzenia gospodarstwa domowego, organizując zakład krawiecki. Po śmierci ojca w 1910 r. i wstąpieniu młodszej siostry Mercedes do Zgromadzenia Najświętszego Serca Jezusa Sacré Coeur (siostry reparatorki), musiała jeszcze w większym stopniu przejąć odpowiedzialność za utrzymanie rodziny i podjąć pracę w różnych domach prywatnych. Jednak w 1912 r. opuściła dom rodzinny i znalazła się w klasztorze reparatorek, pozostając tam zaledwie 7 i pół miesiąca. Przyczyną jej odejścia była interwencja matki, która nie mogła zapewnić środków utrzymania dla swojej rodziny. Następna próba przekroczenia furty klasztornej miała miejsce 24 września 1917 r., ale i tym razem argumentacja matki uniemożliwiła Józefie wstąpienie do klasztoru. Wreszcie 2 stycznia 1920 r. 30-letnia Hiszpanka została przyjęta do sióstr reparatorek i znalazła się w klasztorze w San Sebastian. Po miesiącu została przeniesiona do pocysterskiego klasztoru w Poitiers we Francji, który w 1806 r. został przekazany św. Zofii Barat, założycielce Zgromadzenia Serca Jezusa Sacré Coeur.
5 czerwca 1920 r. 30-letnia Hiszpanka rozpoczęła nowicjat, przeżywając wewnętrzne trudności wywołane rozłąką z rodziną, nieznajomoscią języka i tęsknotą za Ojczyzną. Z drugiej strony w tym czasie miała już mistyczne doświadczenia, o których informowała mistrzynię m. Marię Antoniettę Girval i swojego spowiednika dominikanina o. Filipa Boyera. Pierwszą profesję zakonną złożyła 16 sierpnia 1922 r. na ręce m. Marii Teresy de Lescure, która jako przełożona klasztoru również uczestniczyła w wydarzeniach związanych z mistycznymi doświadczeniami młodej profeski. Jako siostra drugiego chóru pracowała głównie w kuchni, służyła w zakrystii w kaplicy klasztornej, pracowała na furcie, szyła ubrania dla dziewcząt z przyklasztornej szkoły. Aczkolwiek przez współsiostry była postrzegana jako „osoba bardzo zjednoczona z Bogiem, cicha, wycofana z dystansem”, to jednak potrafiła żartować i przez śpiew, a nawet taniec okazywać swoją „hiszpańską naturę”.
Całe życie zakonne s. Józefy związane było z klasztorem w Poitiers, gdzie doznawała doświadczeń mistycznych i spisała treści orędzia dla świata, stając się „apostołką miłości i miłosierdzia”. Placówkę opuściła tylko dwukrotnie, będąc za pierwszym razem od 2 maja do 2 czerwca 1923 r. w klasztorze w Marmoutiers, a za drugim razem w październiku t. r. w Rzymie, gdzie towarzyszyła m. de Lescure w czasie zjazdu przełożonych w domu generalnym. Po powrocie czuła się coraz bardziej osłabiona i przełożeni postanowili dopuścić ja do złożenia profesji wieczystej, chociaż od złożenia pierwszych ślubów minęło zaledwie półtora roku.
Ceremonia miała miejsce 12 grudnia 1923 r. w celi, gdzie leżąc chora, złożyła akt ślubu na ręce miejscowego biskupa Marii Augustyna Oliwiera de Durfort.
Józefa, będąc w klasztorze, otrzymywała prawie każdego dnia treść orędzia, które dokładnie spisywała. Przełożona, m. de Lesure, w najdrobniejszych szczegółach opracowywała jej notatki, dostrzegając w nich zgodność z nauką Kościoła. W notatkach widoczna jest ingerencja złego ducha, który wykazuje nienawiść wobec istoty Bożego Miłosierdzia. Miało to miejsce szczególnie w 1923 r., kiedy treść orędzia dotyczyła męki i śmierci Zbawiciela na krzyżu. Otrzymywane objawienia miały również na celu ukazanie hiszpańskiej zakonnicy, jako wzór bezgranicznego zaufania i oddania się Bogu, która osobiście doświadczyła istoty Bożego Miłosierdzia. Pozostawiona przez mistyczkę spuścizna duchowa przedstawia się, jako „sprawozdanie godziny po godzinie” z dyktowanego przez Boga treści orędzia miłosierdzia dla świata, którego elementami są: „ufność, przebaczenie, miłość sprawiedliwość, miłosierdzie, ofiarowanie się Ojcu Przedwiecznemu”. Głównym akcentem tego orędzia były słowa: „Pragnę, aby uwierzyli w moje miłosierdzie, aby pokładali nadzieję w całej mojej dobroci, aby nie wątpili w moje przebaczenie!” Mistyczka hiszpańska nie otrzymała zapowiedzi dotyczącej ustanowienia osobnego święta czy uroczystości ku czci Bożego Miłosierdzia, nie zostały też jej podyktowane osobne modlitwy, stanowiące formę lub praktykę kultu i nie otrzymała ona polecenia wymalowania obrazu przekazującego sens i znaczenie Bożego Miłosierdzia. Natomiast pod koniec życia otrzymała treść orędzia, które dotyczyło uformowania Ligi Miłości, zaadresowanej szczególnie do osób konsekrowanych. Celem tego dzieła miało być „nauczanie i publikacje na temat miłości i miłosierdzia Boga”.
S. Józefa Menéndez zmarła 29 XII 1923 r. i została pochowana na cmentarzu komunalnym w Poitiers, w oddzielnym grobowcu na cementowym podłożu, aby „zachować szczątki w całości na dzień, w którym Bóg zostanie uwielbiony w swojej małej oblubienicy”. Odeszła w opinii świętości i dlatego tuż po jej śmierci rozpoczęto opracowywanie pozostawionych rękopisów, zbierano świadectwa na temat jej życia i zabezpieczono przedmioty osobistego użytku. Z różnym skutkiem wydawano publikacje z treścią orędzia, ale dopiero edycja z 1938 r. znalazła dużą popularność wśród czytelników. W 1944 r. ukazała się pierwsza książka rzetelnie przedstawiająca biografię mistyczki, przybliżając jej posłannictwo i misję. W 1948 r. zakończył się proces informacyjny na szczeblu diecezjalnym, nadając s. Józefie tytuł sługi Bożej. Niestety w 1958 r. proces beatyfikacyjny został zawieszony i odłożony w czasie. Rok Miłosierdzia, ogłoszony przez papieża Franciszka, stanowi wielką okazję do podjęcia kolejnych wysiłków, aby otrzymane przez s. Józefę Menéndez przesłanie o nieskończonym Miłosierdziu Bożym objawionym w Najświętszym Sercu Jezusowym mogło zostać ogłoszone całemu światu.
