Psychologa zmagania z Biblią

Jeden z greckich mitów opowiada o Psyche, personifikacji ludzkiej duszy, w której zakochał się sam Eros.
Odwiedzał ją co noc, skrywając się pod osłoną ciemności. W Psyche jednak przemogła ciekawość. Gdy pewnego razu Eros pogrążony był we śnie, zapaliła kaganek, by zobaczyć, jak wygląda jej kochanek. Kropla rozpalonej oliwy obudziła boga miłości, który obrażony, odszedł na zawsze. Zrozpaczona bogini szukała ratunku u samej Afrodyty. Ta przyjęła ją na służącą. Swą pracowitością i uległością Psyche odzyskała ostatecznie łaskawość Afrodyty, która spowodowała powrót Erosa.
Niektórzy psychologowie będą musieli długo zasługiwać na łaskawość biblistyki, jak Psyche cierpliwie pracowała, by odzyskać zaufanie Afrodyty.
Kto bowiem jest znakomitym znawcą ludzkiej psyche – duszy, wcale nie musi być genialnym biblistą. Przykładów nie trzeba szukać daleko.
Psycholog a Biblia
Anselm Grün, benedyktyn z Bawarii, jest niezwykle popularny w niektórych kręgach. Co więcej, jest genialnym psychologiem. Prowadzone przez niego ćwiczenia rekolekcyjne ściągają tysiące ludzi.
Recollectiohaus jest zawsze pełny w opactwie Münsterschwarzach, a w księgarniach na dzieła Grüna przeznaczono osobne półki.
Jak mnich radzi sobie z interpretacją Ewangelii? Posłużmy się przykładami z książki Zamienić rany w perły (tłum. A. Węgrzycka-Gulińska, Kraków 2002).
W ciekawy sposób autor interpretuje przyczyny krwawienia kobiety uzdrowionej przez Jezusa (Mk 5,25–34).
Stawia następującą diagnozę: „Była ona chora dlatego, że rozdała wszystko.
A teraz coś bierze, chwyta szatę Jezusa. Usłyszała słowa Jezusa, że dawanie i branie należą do siebie”. Zastanawiające, jaki pomost przerzucił Grün pomiędzy wydawaniem pieniędzy na lekarzy a krwawieniem: „była chora dlatego, że rozdała wszystko”. Wydaje się, że najpierw zachorowała, a szukając ratunku, wydawała majątek. Grün jednak twierdzi odwrotnie: najpierw wydała mienie na lekarzy, przez co cierpiała od dwunastu lat na upływ krwi. W jaki sposób rozdawnictwo pieniędzy może powodować krwawienie?
Grün wie ponadto, że kobieta „słyszała słowa Jezusa, że dawanie i branie należą do siebie”. Można przypuszczać, że dotarł do niepublikowanych apokryfów, bo tekst Ewangelii takich słów nie zawiera. A jeśli benedyktyn ma na myśli agrafon „Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu”, to kobieta winna być najszczęśliwsza, rozdając swe mienie lekarzom…
Opowiadanie o wskrzeszeniu córki Jaira jest dla niemieckiego psychologa w habicie relacją z uzdrowienia anorektyczki, której choroba wynika z nieumiejętności wyrażenia uczuć w relacji z ojcem. Grün zauważa: „mamy do czynienia z relacją ojciec–córka. Córka Jaira umiera na anoreksję, ponieważ nie może wyrazić swych uczuć w stosunku do ojca. Zostaje uzdrowiona dopiero wtedy, gdy ojciec uzna swą niemoc”.
Przypuszczać należy, że tym razem diagnoza zasadza się na stwierdzeniu ewangelisty, iż Jezus po dokonaniu wskrzeszenia nakazał, by dziewczynkę nakarmić. Przy takim rozumieniu anorektykami były także tłumy, dla których Jezus rozmnożył chleb! Też przecież nakazał, by je nakarmiono!