Obrzędy święceń biskupa

Chrystus, ustanawiając swój Kościół, wyposażył go w różne urzędy i charyzmaty, tak by
był on znakiem Jego bliskości wobec każdego człowieka. Wśród tych darów powierzył
Kościołowi wypełnianie swego kapłaństwa, które otrzymują wszyscy wierzący,
przyjmując sakrament chrztu świętego. Niektórzy spośród ochrzczonych są powołani,
aby uczestniczyć jeszcze ściślej w kapłaństwie Chrystusa, otrzymując sakrament
święceń. Wybrani mężczyźni są wezwani, aby uobecniać pośród ludu Bożego
Chrystusa, Dobrego Pasterza swoich owiec.

KS. PAWEŁ CEMBROWICZ

Wrocław

KAROL BIAŁKOWSKI/FOTO GOŚĆ

Urząd kapłański jest sprawowany w różnych stopniach święceń kapłańskich: diakonatu, prezbiteratu i episkopatu.
Diakoni są święceni nie dla kapłaństwa, ale dla posługi. Dzięki łasce sakramentalnej są powołani, aby służyć przez posługę liturgii, słowa i miłości (por. Pontyfikał Rzymski 5). Prezbiterzy, nie posiadając pełni sakramentu kapłaństwa, są zależni w sprawowaniu swej władzy od biskupów, są wyświęcani dla głoszenia Ewangelii, stania się pasterzami ludu Bożego i sprawowania kultu Bożego jako prawdziwi kapłani Nowego Przymierza (por. PR 4). Natomiast biskupi, otrzymując pełnię sakramentu święceń, stają się prawdziwymi i autentycznymi nauczycielami wiary, kapłanami i pasterzami. Są powołani, aby stać na czele owczarni Pańskiej, uobecniając sobą Chrystusa (por. PR 3).
Obrzęd święceń biskupa ukazuje nam istotę powołania tego, który został wezwany, by stać się członkiem stanu biskupiego. Sakrament święceń sprawowany jest podczas Eucharystii, gdyż biskup jest szafarzem łaski najwyższego kapłaństwa. On jest tym, który sam ofiaruje Eucharystię i troszczy się o jej ofiarowywanie.

19 marca 2016 r. w katedrze wrocławskiej święcenia
biskupie przyjął o. Jacek Kiciński CMF (na zdjęciu z lewej
w środku). Nuncjusz Apostolski abp Celestino Migliore
odczytał bullę nominacyjną papieża Franciszka

ZDJĘCIA ROMUALD M. SOŁDEK/ARCHIWUM ARCHIKATEDRY WE WROCŁAWIU

Podczas śpiewu litanii błagalnej biskup nominat leżał krzyżem

Nałożenie rąk przez głównego konsekratora
abp. Józefa Kupnego

Główny konsekrator
otwiera księgę Ewangelii i kładzie na głowę elekta,
a dwaj diakoni ją podtrzymują aż do końca modlitwy

Namaszczenie głowy świętym krzyżmem

Przekazanie księgi Ewangelii

Przekazanie insygniów posługi biskupiej: pierścienia…

… i mitry

Przekazanie pastorału

Wyświęcony biskup otrzymał pocałunek pokoju
od głównego konsekratora

Nowo wyświęcony biskup udzielił wszystkim
zebranym w katedrze błogosławieństwa

Przed końcowym błogosławieństwem bp Jacek
Kiciński CMF skierował słowo do uczestników liturgii

Po litanii błagalnej mają miejsca święcenia biskupie, czyli nałożenie rąk i modlitwa święceń. Biskup konsekrator, biskupi współkonsekratorzy i wszyscy obecni biskupi nakładają ręce na głowę święconego tak, jak to czynili Apostołowie. Następnie główny konsekrator otwiera księgę Ewangelii i kładzie na głowę elekta, a dwaj diakoni ją podtrzymują aż do końca modlitwy święceń, którą wypowiada główny konsekrator. Natomiast wszyscy biskupi, stojąc wokół święconego, razem z głównym konsekratorem wypowiadają główną część modlitwy, należącą do ważności święceń.
Następnie mają miejsce obrzędy wyjaśniające. Są to namaszczenie głowy świętym krzyżmem, przekazanie księgi Ewangelii oraz insygniów posługi biskupiej: pierścienia, mitry i pastorału. Namaszczenie głowy przypomina, że wyświęcony stał się uczestnikiem najwyższego kapłaństwa Chrystusa. Przekazanie księgi Ewangelii oznacza, że biskup jest nauczycielem ludu Bożego, wezwanym, by głosić słowo Boże. Pierścień, który wyświęcony otrzymuje, jest znakiem wierności wobec Oblubienicy Chrystusa, jaką jest Kościół. Mitra jest symbolem świętości, do której biskup jest wezwany. Pastorał to znak urzędu pasterskiego posługiwania i obowiązku czuwania nad Bożą owczarnią. Kolejnym elementem obrzędu jest zajęcie miejsca na katedrze. Katedra biskupa jest bowiem znakiem władzy nauczycielskiej i pasterskiej biskupa.
Jeżeli jest święcony biskup pomocniczy, zajmuje miejsce jako pierwszy wśród koncelebrujących. Po zajęciu miejsca na katedrze wyświęcony biskup otrzymuje pocałunek pokoju od głównego konsekratora i wszystkich obecnych biskupów. Jest to znak przyjęcia do grona następców Apostołów, czyli Kolegium biskupów. Teraz ma miejsce liturgia eucharystyczna. Podczas Modlitwy Eucharystycznej, już po konsekracji, odmawia się specjalną modlitwę wstawienniczą za nowego biskupa.

Po modlitwie po Komunii Świętej całe zgromadzenie śpiewa hymn wielbiący Boga Te Deum laudamus – Ciebie, Boga, wysławiamy. W tym czasie wyświęcony biskup przechodzi przez nawę katedry, udzielając wszystkim zgromadzonym swojego pierwszego błogosławieństwa.
Przed końcowym błogosławieństwem nowo wyświęcony biskup może krótko przemówić. Zazwyczaj przemówienie ma charakter podziękowania za dar otrzymanych święceń oraz krótkiego wyjaśnienia programu posługiwania biskupiego, zawartego w wybranym zawołaniu, które będzie odtąd towarzyszyło biskupowi.
Obrzęd święceń biskupa ukazuje w swojej strukturze, że biskup jest powołany, aby być prorokiem, świadkiem i sługą nadziei (por. Jan Paweł II, Pastores gregis 3).
Swoje powołanie biskup realizuje pamiętając, że został wzięty z ludzi i dla ludzi ustanowiony, aby im pomagać w dążeniu do Boga. Stąd, jak mówi homilia przypisana do obrzędu, „biskupstwo oznacza obowiązek, a nie zaszczyt, a biskup ma raczej pomagać niż panować” (PR 39). Wydarzenie, jakim są święcenia biskupie, zawsze stanowi dla Kościoła lokalnego wielką radość i wdzięczność wobec Boga, który kieruje swoim Kościołem przez ustanowionych szafarzy Bożych tajemnic.