Nowość Zmartwychwstania

Ludzie kultury helleńskiej w swoim myśleniu o duszy, śmierci i ciele pozostawali pod wpływem szczególnego poglądu, jaki został wyrażony przez Platona. Ten antyczny filozof (zm. 347 przed Chr.) określił ciało jako więzienie duszy; śmierć była rozumiana jako oczekiwane wyzwolenie duszy z ciała. Zmartwychwstanie, czyli ponowne złączenie duszy z ciałem, było dla Hellenów odrażającym głupstwem, godnym drwiny i szyderstwa. Najlepszym tego przykładem jest spotkanie św. Pawła z Ateńczykami na Areopagu: Apostoł początkowo zaciekawia słuchaczy, opowiadając im o Bogu niewidzialnym, „w którym żyjemy, poruszamy się i jesteśmy”, takim, którego opisywali greccy poeci Kleantes i Aratos. Zanosiło się już na ewangelizacyjny sukces… ale „gdy usłyszeli o zmartwychwstaniu, jedni się wyśmiewali, a inni powiedzieli: Posłuchamy cię o tym innym razem” (Dz 17,32).
Znów do zgniłego ciała?
Na myśl o tym, że po śmierci człowiek ciągle posiada ciało, Grecy wzdrygali się więc z niesmakiem.
Kiedy pogański filozof Celsus (II wiek) wypowiada się na temat chrześcijańskiej wiary w Zmartwychwstanie, nie przebiera w słowach. Twierdzi, że to nadzieja głupia, wbrew rozumowi i godna robaków: „Czyż bowiem jakakolwiek dusza ludzka pragnęłaby powrócić do zgniłego ciała? Zresztą tej wiary nie podzielają wszyscy chrześcijanie; nie brak i takich, którzy brzydzą się nią i uważają równocześnie za wstrętną i niedorzeczną. Jakież bowiem ciało całkowicie rozłożone może powrócić do pierwotnej formy i odzyskać budowę, którą raz utraciło?
Jak mówi Heraklit, «trupy należy usuwać prędzej niż gnój». Bóg zatem nie chce ani nie może wbrew rozumowi uczynić nieśmiertelnym ciała pełnego nieczystości, o których wstyd mówić”.
Ciekawe, że według Celsusa nawet sami chrześcijanie mieli problem z wiarą w Zmartwychwstanie. Istotnie, jako ludzie zakorzenieni w myśleniu swej epoki długo się z tą myślą mocowali, podobnie zresztą jak z budzącym zgorszenie Krzyżem. Z tego powodu już w pierwszych dekadach dziejów chrześcijaństwa od Kościoła odłącza się wiele sekt, głoszących na przykład, że Chrystus posiadał tylko „ciało pozorne”, które porzucił przed śmiercią na krzyżu.